Νέες αναταράξεις προκαλεί στην κυβέρνηση το επεισόδιο της σύγκρουσης του υφυπουργού Παιδείας κ. Γιάννη Πανάρετου με τον πρώην γραμματέα Ερευνας και Τεχνολογίας, κ. Αχιλλέα Μητσό. Ο υφυπουργός, μετά τις περσινές φωτιές που είχε ανάψει στην κυβέρνηση, με τις «εξτρίμ» απόψεις του για τα κολέγια, τη «βάση του 10», την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, όλοι πίστεψαν... πως σίγησε.Λίγο πριν το κλείσιμο του 2010 όμως, βγήκε ξανά μπροστά, οδηγώντας σε παραίτηση τον γενικό γραμματέα Ερευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου του, διότι θεώρησε ότι ο ίδιος θα κατανείμει καλύτερα από ό,τι ο κ. Μητσός τα κονδύλια, ύψους 1,55 δισεκατομμυρίου ευρώ (!), που έχει στο συρτάρι του.Ο κ. Αχιλλέας Μητσός στις 31 Δεκεμβρίου υπέβαλε στην υπουργό κ. Αννα Διαμαντοπούλου την παραίτησή του από τη θέση του Γενικού Γραμματέα Ερευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ). «Στην παραίτησή μου οδηγήθηκα λόγω διάστασης απόψεων με τον υφυπουργό Γιάννη Πανάρετο», ανέφερε ο κ. Μητσός στην επιστολή του προς την Αννα Διαμαντοπούλου.
Η συγκυρία.
Η παραίτηση έρχεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για την έρευνα στην Ελλάδα, καθώς αναμένονται τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των 1.500 ερευνητικών προτάσεων που υπεβλήθησαν για χρηματοδότηση από τα προγράμματα «Θαλής» και «Αρχιμήδης», συνολικού ύψους 140 εκατ. ευρώ. Η διάσταση απόψεων με τον κ. Πανάρετο, που επικαλείται ο κ. Μητσός, είχε διαφανεί από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε, τον Νοέμβριο 2009. Ο πρώην γενικός κατηγόρησε τον κ. Πανάρετο για υπερσυγκεντρωτισμό, που έχει ως αποτέλεσμα οι προκηρύξεις των ερευνητικών προγραμμάτων να παραμένουν στο γραφείο του και να κινδυνεύει η απορρόφηση κονδυλίων ύψους 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ. Κι ο πρώην γεν. γραμματέας δεν είναι τυχαίο πρόσωπο για το ΠΑΣΟΚ. Διετέλεσε μέλος του ΙΣΤΑΜΕ το 2005, την ίδια εποχή που ήταν μέλος και ο Γιάννης Πανάρετος, ενώ είναι γνωστό ότι ως γενικός διευθυντής στην Κομισιόν σε θέματα Ερευνας είχε μιά πετυχημένη θητεία, που προφανώς και του έδινε προβάδισμα στη σωστή διαχείριση των κονδυλίων από το ΕΣΠΑ, για την προώθηση της έρευνας. Αννα Διαμαντοπούλου και Αχιλλέας Μητσός υπήρξαν στενοί συνεργάτες. Η υπουργός Παιδείας όμως δεν μπόρεσε... να σώσει τον κ. Μητσό, αν και ο πρώην γενικός διετέλεσε διευθυντής του Τομέα Ερευνας στην Ε.Ε., όταν η ίδια ήταν επίτροπος στην Κομισιόν. Η αντίδραση της υπουργού στην παραίτηση ήταν κάτι περισσότερο από... χλιαρή, δίνοντας χώρο στις τελικές επιλογές Πανάρετου. Ο πρώην γενικός, δυστυχώς για αυτόν και παρά τη γνωριμία με την υπουργό, έπεσε πάνω στον τυφώνα Πανάρετο, που αντλεί όπως όλα δείχνουν δύναμη κατ' ευθείαν από το Μέγαρο Μαξίμου. Με αυτές τις «πλάτες», συγκρούστηκε, με την ανάληψη σχεδόν των καθηκόντων του στο υπ. Παιδείας, με την υπουργό κ. Αννα Διαμαντοπούλου, με αποτέλεσμα την ισχυροποίησή του. Στους διαδρόμους του υπουργείου Παιδείας ψιθυρίζεται ότι αυτός είναι που «λύνει και δένει», αφήνοντας να εννοηθεί ότι τελικώς στην υπουργική θέση βρίσκεται ο ίδιος και όχι η υπουργός. Στην πρωθυπουργική εμπιστοσύνη οφείλει και την πρωτοκαθεδρία που είχε στο ζήτημα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Για αυτό και δείχνει αποφασισμένος να μην κάνει πίσω σε ό,τι πιστεύει, παρότι έχει ξεσηκώσει θύελλες αντιδράσεων στον χώρο της παιδείας. Η ΠΟΣΔΕΠ, με αφορμή την παραίτηση Μητσού, τον κατηγορεί ότι στοχεύει στην απαξίωση του πανεπιστημίου και στην κατασυκοφάντησή του. Η Ομοσπονδία μιλά για τον συστηματικό εμπαιγμό της πανεπιστημιακής κοινότητας εκ μέρους της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, σε σχέση με την προκήρυξη αλλά και την εν γένει διαχείριση των ερευνητικών έργων «Ηράκλειτος», «ΘΑΛΗΣ», «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ».
Αντιδράσεις.
«Δυο ολόκληρα χρόνια μετά την υποβολή των προτάσεών μας για τον ΗΡΑΚΛΕΙΤΟ και την αξιολόγησή τους, κι ακόμη δεν έχουμε πάρει ούτε ένα ευρώ. Είναι πρωτοφανές, πολιτικός προϊστάμενος να έχει τα δεδομένα που χρειάζεται στα χέρια του και να μην προχωρά. Ζητούμε την παρέμβαση της υπουργού και του πρωθυπουργού», λέει στο «Εθνος της Κυριακής» η γραμματέας της ΠΟΣΔΕΠ κ. Ευγενία Μπουρνόβα. Η βάση του 10 αποτέλεσε την πρώτη σπίθα που άναψε φωτιές στο ΥΠΕΠΘ κι αφορμή να εκδηλωθεί δημοσίως η άσπονδη φιλία ανάμεσα στην υπουργό Παιδείας κ. Αννα Διαμαντοπούλου και τον υφυπουργό κ. Ιωάννη Πανάρετο, στενό συνεργάτη του πρωθυπουργού. Αντιδράσεις, αλλά και σκωπτικά σχόλια, προκάλεσε προσφάτως μάλιστα στην ακαδημαϊκή κοινότητα η εκστρατεία που ξεκίνησε ο υφυπουργός Παιδείας, Ιωάννης Πανάρετος, κατά του νεποτισμού στα ΑΕΙ. Πολλοί επικρίνουν τον στενό συνεργάτη του πρωθυπουργού ότι το 1991 έγινε καθηγητής στο Τμήμα Στατιστικής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών όταν πρόεδρος ήταν η σύζυγός του κ. Ευδοκία Ξεκαλάκη. Εκτοτε οι δύο σύζυγοι εναλλάχτηκαν στην προεδρία του τμήματος για 12 χρόνια, εδραιώνοντας τη θέση τους στο ίδρυμα.
Τα χρήματα
1,55 δισ.προβλέπει το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) για έρευνα και καινοτομία. Από αυτά, έχουν δεσμευθεί μόλις 48 εκατ. € και έχουν απορροφηθεί λίγο περισσότερα από 6 εκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα σημειώνεται ότι στις 4 από τις 8 Θεματικές Προτεραιότητες Ερευνας και Καινοτομίας δεν έχει ενταχθεί ούτε ένα έργο.
Η προϋπηρεσία
- Παπανδρέου και Πανάρετος γνωρίζονται περισσότερα από 30 χρόνια.
- Ο θορυβώδης... υφυπουργός, είχε τοποθετηθεί στη θέση του γενικού γραμματέα επί υπουργίας Παπανδρέου στο Παιδείας και ήταν υπεύθυνος για τις γενικές εξετάσεις το 1988-1989 και το 1995-1996.
- Επίσης υπηρέτησε ως πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (1995-2000).
Η «κόντρα κορυφής» Aννας Διαμαντοπούλου - Γιάννη Πανάρετου
Δύο μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων τους στο υπουργείο Παιδείας, και ο υφυπουργός σήκωσε μπαϊράκι στην υπουργό! Η διχογνωμία αφορά σε σοβαρά εκπαιδευτικά θέματα, που θα πρέπει αναγκαστικά να χειριστούν από κοινού οι δύο συνεργάτες... με το κλίμα να είναι ήδη πολύ γκρίζο μεταξύ τους. Στο ίδιο υπουργείο καταγράφονται δύο διαφορετικές ατζέντες. Ο υφυπουργός κ. Γιάννης Πανάρετος φέρεται να διαφωνεί με βασικές επιλογές της υπουργού του, αλλά το χειρότερο είναι ότι δεν διστάζει να τις λέει δημόσια και δη... μέσα από το προσωπικό του blog. Εκεί κατεγράφησαν τα δύο επεισόδια της εκρηκτικής σχέσης τους. Την ώρα που η υπουργός Παιδείας το απόγευμα της 25ης Νοεμβρίου 2009 ταξιδεύει για τις Βρυξέλλες με ατζέντα τα κολέγια, ο κ. Γιάννης Πανάρετος αναρτά στην ιστοσελίδα του την απόφαση του Ευρωδικαστηρίου βάσει της οποίας αυτά που θα ζητήσει η υπουργός έχουν ήδη απορριφθεί! Λίγο αργότερα, στην προσωπική του ιστοσελίδα, παίρνει θέση για τη βάση του «10», δημιουργώντας προβλήματα στην Αννα Διαμαντοπούλου. Η «πυροσβεστική προσέγγιση» Πεταλωτή δίνει τέλος στις εκατέρωθεν αντικρουόμενες απόψεις.
Πολιτική μέσω blog
Ο κ. Πανάρετος κάνει αντιπολίτευση στην υπουργό του, όχι ιδιωτικώς ως θα όφειλε, αλλά δημοσίως μέσω του blog. Ο συντονισμός όμως της δημόσιας διαβούλευσης τον αναδεικνύει σε ανεξάρτητο πόλο μέσα στην κυβέρνηση με αυτοτελή καθήκοντα. Μόνο που και σε αυτό του τον ρόλο ελάχιστα φαίνεται να τα κατάφερε.
Τι έγραψε
Στο blog του ο υφυπουργός αναφέρει χαρακτηριστικά:
ΓΙΑ ΤΗ ΒΑΣΗ ΤΟΥ 10. «Διατύπωσα σήμερα την άποψη ότι η καθιέρωση της βάσης του 10 έγινε για επικοινωνιακούς λόγους . Ποιος δεν συμφωνεί στο ότι αυτοί που μπαίνουν στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ πρέπει να έχουν ένα ελάχιστο επίπεδο ικανοτήτων; Με ποιο τρόπο όμως σύρθηκε η κόκκινη γραμμή στο 10; Ποια είναι η επιστημονική τεκμηρίωση που οδήγησε στην επιλογή του 10;».
ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΛΕΓΙΑ. «Θα δημιουργηθεί μια ενδιάμεση βαθμίδα μεταξύ δευτεροβάθμιας και ανώτατης εκπαίδευσης. Θα αποφορτίσει τις σπουδές στο λύκειο από το άγχος των εισαγωγικών εξετάσεων, αφού όλοι θα έχουν πρόσβαση στα κολέγια, χωρίς εξετάσεις. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με την ελεύθερη πρόσβαση στα πανεπιστήμια».
ΓΙΑ ΤΟ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟ. «Ενδεχόμενη επιλογή του Μαρτίου για την κατάθεση θα δώσει τη δυνατότητα υποβολής για χρονικό διάστημα ενός πλήρους μηνός, ώστε οι υποψήφιοι να επεξεργάζονται την υποψηφιότητά τους σε Σχολές με το σύστημα καταχώρισης να παραμένει ανοικτό (...) Oι υποψήφιοι θα έχουν την ευκαιρία να διαβουλευθούν με τους καθηγητές και την οικογένειά τους, ώστε τελική επιλογή να είναι προϊόν ώριμης απόφασης».
Αχιλλέας Μητσός
Τα πολιτικά γραφεία δεν είναι για να μοιράζουν εκατομμύρια
Με την πεποίθηση ότι ο ρόλος ενός πολιτικού γραφείου δεν είναι να «μοιράζει εκατομμύρια» και να αξιολογεί προτάσεις και ερευνητικά προγράμματα, ο γ.γ. Ερευνας και Τεχνολογίας κ. Αχιλλέας Μητσός έστειλε, παραμονή Πρωτοχρονιάς, την επιστολή παραίτησής του στην υπουργό Παιδείας κ. Αννα Διαμαντοπούλου.
Ηταν η κατάληξη της αντιπαράθεσης με τον υφυπουργό κ. Γιάννη Πανάρετο με αιχμή του δόρατος τις διαδικασίες αξιολόγησης των ερευνητικών προγραμμάτων, αλλά και την καθυστέρηση που οδηγεί στην απώλεια πόρων. «Οι διαδικασίες πρέπει να επιτρέπουν στη γυναίκα του Καίσαρα όχι μόνο να είναι, αλλά και να φαίνεται τίμια» λέει ο κ. Μητσός, που ύστερα από μακρόχρονη πορεία στις υπηρεσίες της Ε.Ε. ανέλαβε πριν από έναν χρόνο τα ηνία της Γραμματείας με τη φιλοδοξία και την πεποίθηση ότι μπορεί να γίνει ένα άλμα μπροστά...
Η χρηματοδότηση.
«Είναι πολλά που δεν καταφέραμε να κάνουμε. Οπως να προωθήσουμε ταχύτερα τη θεσμική αλλαγή. Το δεύτερο ζήτημα ήταν το χρηματοδοτικό. Σε μια περίοδο που έχουμε περικοπές μισθών και επιχορηγήσεων, ήταν ένα πολύ μεγάλο ''δώρο'' η δυνατότητα να λάβουμε σχεδόν 1 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ, το οποίο δεν τρέξαμε όσο γρήγορα έπρεπε. Βέβαια τα χρήματα δεν έχουν χαθεί, αλλά δεν βρίσκονται και στα χέρια των ερευνητών. Θα μπορούσαμε να προκηρύσσουμε προγράμματα ύψους 300-400 εκατ. ετησίως, αλλά καθυστερήσαμε πολύ και ακόμα και σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης προτάσεων» σημειώνει ο κ. Μητσός και παραθέτει το κεντρικό σημείο διαφωνίας που οδήγησε στην απόφαση παραίτησης. «Θεωρούσα ότι πρέπει με τρόπο διαφανή να γίνεται η αξιολόγηση προγραμμάτων και ερευνητών, με αξιοκρατικά κριτήρια και με βάση τα διεθνή υψηλά στάνταρ αξιολόγησης.
Στόχος, να ανταμείψουμε την υφιστάμενη αριστεία και με κίνητρα να επεκταθεί η δυνατότητα αριστείας. Επικράτησε όμως μια άποψη που συγκεντρώνει τις διαδικασίες αξιολόγησης στο γραφείο του υφυπουργού, την οποία δεν θεωρώ αποτελεσματική, ούτε ότι διαθέτει τα εχέγγυα αξιοκρατίας. Αλίμονο εάν οι αξιολογήσεις ερευνητικών προτάσεων γίνονται από πολιτικά πρόσωπα. Δεν έχω λόγο να αμφισβητώ τις άριστες προθέσεις, αλλά η εμπειρία μου στην Ε.Ε. πιστοποιεί ότι η σωστή διαδικασία είναι να γίνεται από μια υπηρεσία με διάφανα βήματα και καθαρούς τρόπους».
Η Ελλάδα τον πικραίνει
«Καμία παραχώρηση ως προς την αριστεία»
Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ και το LSE, ο κ. Αχ. Μητσός έχει «γράψει χιλιόμετρα» στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ την περίοδο 2000-2006 διετέλεσε γενικός διευθυντής Ερευνας και Τεχνολογίας της Επιτροπής. Η προσέγγισή του με την ελληνική πραγματικότητα είχε ως κατάληξη την αίσθηση πικρίας.
«Πρέπει να υπάρξουν μηχανισμοί ώστε η Πολιτεία να στηρίζει τον καινοτόμο ερευνητή ή επιχειρηματία. Να αναλαμβάνει μέρος του κινδύνου, φυσικά με εχέγγυα της αξιοκρατίας και της αριστείας. Αν και δεν χάνω την αισιοδοξία μου, δεν μπορώ να συμφωνήσω με διαδικασίες που δεν εγγυώνται αυτές της αρχές. Και αυτό χωρίς να είμαι ''εκφραστής του χθες και της συντήρησης'', όπως περίπου με περιγράφει το μπλογκ του κ. υφυπουργού. Στο διάστημα που έμεινα στη ΓΓΕΤ είχαμε θέσει ως στόχο την άμεση ενίσχυση της καινοτομίας, τη σύνδεση της έρευνας με τις ανάγκες παραγωγής και την ενίσχυση δυναμικού για την καθαυτό έρευνα, που δεν έχει ακόμα αποδείξει τη χρησιμότητά της. Το κλειδί είναι να μην κάνεις την παραμικρή παραχώρηση ως προς την αριστεία».
Το επεισόδιο για τη «βάση του 10»
Τα πρώτα σύννεφα στην πολιτική σχέση Διαμαντοπούλου - Πανάρετου ήρθαν στην επιφάνεια, όταν η υπουργός ανακοίνωσε τις προθέσεις της, περί κατάργησης της «βάσης του 10». Εκεί ο υφυπουργός τοποθετείται αντίθετα. Η ένταση στο υπουργείο προκλήθηκε όταν ο κ. Πανάρετος υποστήριξε ότι η προσέγγιση τέτοιων θεμάτων με επικοινωνιακό τρόπο δεν βοηθά στη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος. Ανταπαντώντας η υπουργός Παιδείας, δηλώνει τα εξής: «Θα κάνω σαφές ότι το υπουργείο Παιδείας έχει μια πολιτική και επικοινωνιακή γραμμή, αποτέλεσμα εξαίρετης συνεργασίας της πολιτικής του ηγεσίας».
ΕΘΝΟΣ 9-1-2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου