ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ- ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΘΕΜΗ ΜΑΡΙΝΟΥ

Το Μεγάλο Σάββατο 18 Απριλίου 2009 δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Καθημερινή μία επιστολή του Θέμη Μαρίνου Μέλους της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Ελεύθερη Ελλάδα για τον Θανάση Κλάρα. Η επιστολή θεωρείται ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ λόγω της εξιστόρησης των γεγονότων από αυτούς που έγραψαν την ιστορία συμμετέχοντες στα γεγονότα. Γράφει ο Θέμης Μαρίνος:

« Αλγεινή εντύπωση και απορία μου προξένησε, όπως και σε χιλιάδες ελληνικές οικογένειες, η επιλογή του Θανάση Κλάρα (Άρη Βελουχιώτη), με βεβαρημένο ποινικό μητρώο, κατηγορηθέντος για εγκλήματα πολέμου, ως υποψηφίου Μεγάλου Έλληνα όλων των εποχών, στον σχετικό πανελλήνιο διαγωνισμό του ΣΚΑΙ. Ίσως να μην είναι γνωστό ότι στο τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου είχε προταθεί από τους συμμάχους ΝΑ ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΦΘΕΙ Ο ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΩΝ ΠΟΛΕΜΟΥ και ότι ο λόγος που δεν ήχθη σε δίκη ήταν η επέμβαση του Κρις Γουντχάουζ για να μην ηρωποιηθεί. Τότε είχε ζητηθεί από όλους εμάς της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Ελεύθερη Ορεινή Ελλάδα, που βρεθήκαμε κοντά στον Βελουχιώτη να υποβάλουμε στην προϊσταμένη μας αρχή έκθεση των εγκλημάτων του τα οποία ζήσαμε προσωπικά. Προσωπική μου εμπειρία αποτελεί και Η ΒΑΡΒΑΡΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΤΟΝ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ, στα Θεωδοριανά των Τζουμέρκων, τον Νοέμβριο του 1943.(βλ.Ο Εφιάλτης της Εθνικής Αντίστασης, Μέρος Β, σελ. 271-279, δεύτερη έκδοση, Θ. Μαρίνος, εκδόσεις εταιρείας μελέτης Ελληνικής ιστορίας, Αθήνα 2003), με σκοπό να ΥΠΟΓΡΑΨΩ ΨΕΥΔΗ ΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ ΖΕΡΒΑ. Το ότι υπάρχω ακόμα το οφείλω σε χωρικούς πατριώτες που με κίνδυνο της ζωής τους με βοήθησαν να διαφύγω την τελευταία στιγμή πριν με πάρει το απόσπασμα για εκτέλεση, επειδή δεν υπέγραφα την δήλωση. Απογοήτευση μου προξένησαν και μερικά αποσπάσματα από την αξιόλογη και μνημειώδη τηλεοπτική παρουσίαση του ΣΚΑΙ, με τίτλο «Εμείς οι Έλληνες», στην οποία είχα και εγώ ελάχιστη συμβολή, διότι σε μερικά σημεία ιδίως προς το τέλος, παρατήρησα χαλάρωση της αντικειμενικότητάς της, ιδιαίτερα σχετικά με τη γερμανική εισβολή στη χώρα μας, τον Απρίλιο του 1941, όταν ακούστηκε να λέγεται ότι τον Ελληνικό στόλο πήραν στην Μέση Ανατολή οι ναύτες (δηλαδή, όχι οι αξιωματικοί). Επίσης στο θέμα της Μάχης της Κρήτης του ιδίου προγράμματος, απορία δημιουργεί το γεγονός ότι δεν ακούσθηκαν μαρτυρίες από Κρητικούς που πήραν μέρος στην μάχη, η έστω από τα παιδιά τους, που κάτι θα είχαν να διηγηθούν. Εκτός από τον υπογράφοντα που κλήθηκε να πει λίγα λόγια και αυτά κομμένα, μόνο τρίτα πρόσωπα μίλησαν. Πώς δεν ρωτήθηκε π.χ. ο Μανώλης Μπαντουβάς χειρουργός στην Αθήνα, της φημισμένης οικογενείας οπλαρχηγών της εποχής εκείνης, τον οποίο είχα προτείνει; Αλλά και στο θέμα της κομμουνιστικής εξέγερσης στο Πολεμικό Ναυτικό μας, στην Μέση Ανατολή, τον Απρίλιο του 1944, απόρησα γιατί ανετέθη η παρουσίαση σου σε έναν εκ των στασιαστών, ο οποίος εμφάνισε αμέσως πλην σαφώς ότι το κίνημα ήταν Εθνικό, ενώ αντιθέτως χαρακτήρισε τον εγκλεισμό των στασιαστών στα σύρματα, μετά την αποτυχία του, αντεθνική πράξη. Το ότι λόγω εκείνου του κινήματος διακωμωδήθηκαν διεθνώς οι Ελληνικές ένοπλές δυνάμεις , διαρκούντος του πολέμου- (ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΕΝ ΚΑΙΡΩ ΠΟΛΕΜΟΥ!!!!!)-και παραλίγο να χάναμε τα Δωδεκάνησα που ζητούσαν οι Τούρκοι, εκβιάζοντας τους συμμάχους προκειμένου να προσχωρήσουν στο συμμαχικό στρατόπεδο, φαίνεται ότι για τον παρουσιαστή ναύτη δεν είχε ιδιαίτερη σημασία.

Αυτά και άλλα που έτυχαν της προσοχής μου, αισθάνθηκα την ανάγκη να σας γράψω, από αίσθημα ευθύνης και ηθικής υποχρέωσης, επειδή είμαι ένας από τους ελάχιστους επιζώντες της φοβερής εκείνης εποχής. Θέμης Μαρίνος. Μέλος της Συμμαχικής Στρατιωτικής αποστολής εν Ελλάδι (1943-1945).»

ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΑΡΗ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ

«…Δια της υπ΄αριθ. 6512/31.31938 αποφάσεως Πλημ/κων Αθηνών κατεδικάσθη εις 4 ετών φυλάκισιν επί παραβάσει του νόμου 117/36 ο Αθανάσιος Κλάρας….» και επανεγκλείεται στις φυλακές της Αίγινας. Τον Ιούνιο του 1939 ο Θανάσης Κλάρας μεταφέρεται στις φυλακές της Κέρκυρας και εκεί υπογράφει δύο ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ και αποφυλακίζεται αμέσως. Ο χαφιεδισμός στο κόμμα είχε εξαπλωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε η Γενική Ασφάλεια κατόρθωσε να δημιουργήσει και να ελέγχει μία νέα Κεντρική Επιτροπή στο ΚΚΕ, η οποία εθεωρείτο γνήσια και να εκδίδει ακόμα και τον Ριζοσπάστη!! Μετά την αποφυλάκισή του ο Θανάσης Κλάρας προσπάθησε να έλθει σε επαφή με διάφορα στελέχη πλην όμως εθεωρήθει «ύποπτος», επειδή η δήλωση και αποφυλάκιση πάντα συνοδεύονταν από το σχετικό κάρφωμα κάποιον στελεχών….

Το 1939 μετά την μεταγωγή του Ζαχαριάδη στην Γενική Ασφάλεια Αθηνών από τις φυλακές Κερκύρας, στο ΔΙΠΛΑΝΟ ΚΕΛΛΙ εγκλείστηκε η ομάδα των δηλωσιών κομμουνιστών και συνεργατών του Μανιαδάκη, χαφιέδες, Μιχαηλίδης, Σιτοκωνσταντίνου και Σκλάβαινας, με σκοπό την ακούσια χρησιμοποίηση του Ζαχαριάδη σε μία από τις πλεκτάνες του Μανιαδάκη αναφορικά με τον έλεγχο του ΚΚΕ. Παραδόξως όμως φυλακίσθηκε στο ΙΔΙΟ ΚΕΛΛΙ με τους χαφιέδες και ο Θανάσης Κλάρας (Άρης Βελουχιώτης)!!! Η φυλάκιση των ανωτέρω ήταν μέρος του σχεδίου του Μανιαδάκη για τον έλεγχο της ηγεσίας του ΚΚΕ από την Γενική ασφάλεια. Όλοι οι κρατούμενοι, πλην Ζαχαριάδη ο οποίος επέστρεψε στις φυλακές της Κέρκυρας, αφέθηκαν ελεύθεροι μετά από μερικές ημέρες συμπεριλαμβανομένου κι του Θανάση Κλάρα.

Οι δηλώσεις μετανοίας έχουν ως εξής [1]:

«Δήλωσις μετανοίας του κομμουνιστού Κλάρα Αθανασίου του Δημητρίου, γεννηθέντος και κατοικούντος εν Λαμία ετών 34, επάγγελμα δημοσιογράφος, και ήδη κρατουμένου εν ταις Εγκληματικαίς Φυλακαίας Κερκύρας προς έκτισιν διαφόρων ποινών φυλακίσεως επί παραβάσει του Αναγκ. Νόμου 1075/1938 κ.λ.π.

Δια την επικράτησιν των κομμουνιστικών αρχών ειργάσθην συνεχώς και μετά δραστηριότητος από τας αρχάς του 1926. Αρχικώς ως απλούν μέλος της κομμουνιστικής νεολαίας της γενετειράς μου πόλεως Λαμίας και κατόπιν ως καθοδηγητής της. Τον Δεκέμβριον του 1927 ενεγράφην εις το κομμουνιστικόν κόμμα και ειργαζόμην εις αμφοτέρους τους οργανισμούς. Τον Απρίλιον του 1927 κατήλθα εις Αθήνας, ένθα και ηργάσθην, υπό την αυτήν ως ανωτέρω ιδιότητα μέχρι του τέλους του 1929. Τον Ιανουάριο του 1930 προσελήφθην εις την υπηρεσίαν της συντάξεως του Ριζοσπάστου, εις ην υπηρεσίαν και παρέμεινα, ως απλούν μέλος του κόμματος ,- διότι είχον αποσπασθεί οριστικώς από τον τομέα των νέων – μέχρι και τον Νοέμβριον του 1931.’Εκτοτε καταζητούμενος διαρκώς από τας καταδιωκτικάς αρχάς, εχρησιμοποιούμην ως γραμματεύς η βοηθητικόν στέλεχος διαφόρων περιφερειακών κομματικών οργανώσεων. Ήδη αναγνωρίζω ότι καθ΄όλον αυτό το, οπωσδήποτε σοβαρόν χρονικό διάστημα, ευρισκόμην επί εσφαλμένης οδού, ΜΕΤΑΝΟΩ ΕΙΛΙΚΡΙΝΩΣ, ΑΠΟΒΑΛΛΩ ΤΑΣ ΜΕΧΡΙ ΧΘΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΜΟΥ και δηλώ ότι, εις το εξής παραμένω μακράν πάσης, είτε ανατρεπτικής, είτε άλλης, πολιτικής κινήσεως, θα εργασθώ, ως φιλήσυχος και νομοταγής πολίτης, υπέρ των αποκλειστικώς ατομικών και της πατρικής μου οικογενείας συμφερόντων.

Η παρούσα συνετάγη εν τω καταστήματι των εγκληματικών φυλακών Κερκύρας και ενώπιον του Δντου τούτων κ.Ευαγγέλου Κρίτσα και αρχιφύλακος αυτών Ευαγγέλου Βασιλάτου, σήμερον την 8^ην του μηνός Ιουνίου του έτους 1939».

Η δεύτερη δήλωση μετανοίας υπεγράφη στις 27 Ιουνίου του 1939 με το εξής περιεχόμενο:

«…δηλώ ότι αποκηρύσσω τον Κομμουνισμόν ως σύστημα ολέθριον δια την Ελληνικήν πραγματικότηταν και διαλυτικόν των μεγάλων ηθικών εννοιών, Πατρίδος, Θρησκείας και Οικογενείας, υπόσχομαι δε, ότι θέλω ζήσει του λοιπού νομιμοφρόνως, μακράν πάσης ανατρεπτικής κινήσεως οποσδήποτε στρεφομένης κατά του Εθνικού ημών Κράτους».

[1] Δημοσθένη Κούκουνα, «Αρης Βελουχιώτης, ο αμφιλεγόμενος αρχικαπετάνιος του ΕΛΑΣ», Αθήναι, Εκδόσεις Μέτρον, (ISSN 1790-9481).

ΤΑ ΑΠΟΡΡΗΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ FOREIGN OFFICE ΚΑΙ Ο ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ

Τα Εθνικά Αρχεία του Ηνωμένου Βασιλείου δόθηκαν στην δημοσιότητα στις αρχές του 2005, 60 χρόνια μετά την συγκέντρωση τους (SECRET VELOUCHIOTIS, Ares, - 22666/A.

Το έγγραφο με τα στοιχεία HS9/1524/3-Job No 247314 (Εφημερίδα ΕΣΤΙΑ14 Μαΐου 2005) αναφέρει:

ΛΟΧΑΓΟΣ E. N. Barker M.C. 307 Coy, RASC.

«… Η πρώτη εντύπωση που σχημάτισα για αυτόν: Ήταν πολύ έξυπνος, αδίστακτος (ruthless) άνθρωπος και τύπος δικτάτορα. ….Στις αρχές Ιουνίου του 1943 στάλθηκα από τον Ταξίαρχο Mayers ως σύνδεσμος αξιωματικός στον Άρη και πήγα μαζί του στο χωριό Γαρδίκι πάνω από την Λαμία. ¨ένα πρωί μου είπε να μεταβώ στο σχολείο για να ιδώ πως φερόταν στους προδότες. Εκεί είχε εννέα άνδρες και πέντε γυναίκες, όλοι τους γυμνοί και χτυπημένοι στα πέλματα και στο σώμα, για να αναγκαστούν να ομολογήσουν κάτι που δεν διέπραξαν. Όταν ήταν πρακτικώς αναίσθητοι, έφεραν καυτό λάδι και το έριξαν στις πληγές τους και τους άφησαν επί 24 ώρες. Ένας μόνο άνδρας παραλείφθηκε από αυτή την μεταχείριση. Αντί αυτής πετσοκόφτηκε (cut up with a knife) από τον Θάνο (Καπετάν Θάνο) τον υπαρχηγό του Άρη, ώσπου πέθανε. Την άλλη μέρα μόνο δύο άνδρες ζούσαν, οι οποίοι πυροβολήθηκαν χωρίς άλλη σκέψη (out of hand). Ο Άρης επέμενε ότι τα πτώματα τους έπρεπε να ριχτούν έξω από το κοιμητήριο έτσι ώστε τα κόκαλα τους να ξεσκίζονταν από τα αρπακτικά πτηνά, και αρνήθηκε στους χωρικούς να τα θάψουν.

Υπήρξα μάρτυρας όλων των ανωτέρω που διαδραματίστηκαν με τις άμεσες διαταγές του Άρη, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ ΠΑΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ.»

«…. Παρέστην μάρτυρας σε τρεις ξεχωριστές περιπτώσεις , παρόμοιας συμπεριφοράς σε μεμονωμένα άτομα ,τα οποία είχαν κατηγορηθεί ως προδότες. Σε κάθε περίπτωση είχαν ξυλοκοπηθεί ανελέητα και μετά πυροβοληθεί. Ένα από αυτά , τα αποκαλούμενα προδότες, ήταν ένα κορίτσι δεκαπέντε η δεκαέξι ετών, το οποίο ξυλοκοπήθηκε και εκτελέστηκε στο χωριό Σκουληκαριά. Για όλα αυτά τα άτομα που εκτελέσθηκαν (με βασανιστήρια), μόνο για ένα είχα πεισθεί ότι ήταν προδότης. ΤΑ ΑΛΛΑ ΕΤΥΧΑΝ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΕΑΜ. Τούτο μου ειπώθηκε από πολλά υπεύθυνα μέλη του ΕΑ, σε πολλές περιοχές, τα οποία κι αυτά ήταν μέλη του ΕΑΜ, επειδή φοβούνταν ότι θα εκτελούνταν. Πάρα πολλές φρικαλεότητες (atrocities) υπέπεσαν στην αντίληψη μου στο διάστημα της υπηρεσίας μου στον Άρη, στις οποίες δεν υπήρξα μάρτυς επειδή μετά την συμφωνία μεταξύ ΕΑΜ και Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής (SOE), ήμουν υπεύθυνος στην προσπάθεια να σταματήσουν αυτές οι φρικαλεότητες, που διεπράτοντο κάτω από την πλάτη μου. Ως μία ένδειξη του χαρακτήρα του Άρη μπορώ να πω ότι είναι ένας γενναίος και ένα πολύ ευχάριστο πρόσωπο στις κανονικές συζητήσεις. ¨Ωστόσο έχει παραδεχτεί σε μένα ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΟΣ (πάντοτε είχε μαζί του έναν νεαρό ο οποίος μεταφέρει τα χαρτιά του και ενεργεί ως υπασπιστής του) και αναμφιβόλως σαδιστής. Του αρέσει να καυχάται για τις φρικαλεότητες που έχει διαπράξει, όπως παραδείγματος χάριν, του αρέσει πολύ να αφηγείται την ιστορία που είχε αποκεφαλίσει ένδεκα Ιταλούς.»

ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ-ΥΠΟΘΕΣΗ ΜΑΡΑΘΕΑ

Τη νύχτα της 9^ης Ιουλίου 1942 ο Άρης Βελουχιώτης μαζί με τον υπαρχηγό του καπετάν Θάνο (Μαστροκώστα) και τον Αχιλλέα (Τ. Ελευθερίου) πραγματοποίησε την πρώτη «Αντιστασιακή του πράξη» εισβάλλοντας στο σπίτι του γέρου γαιοκτήμονα Μαραθέα στο χωριό Νέο Μοναστήρι του Δομοκού. Αφού έβαλαν φωτιά στο σπίτι σκότωσαν τον γέρο Μαραθέα και απήγαγαν το ηλικίας 13 ετών παιδί του. Την επομένη ημέρα η σύζυγος του Μαραθέα έλαβε ιδιόχειρο σημείωμα από τον Βελουχιώτη με την εντολή να κατέβει στην Αθήνα και να υποβάλλει δήλωση σε συμβολαιογράφο και η οποία να δημοσιευθεί σε μία κατά τον νόμο εφημερίδα στην οποία να αναφέρεται ότι ουδεμία ευθύνη για τον φόνο είχαν οι εργάτες του Μαραθέα και ότι τους χαρίζονται όλα τα χρέη. Η δημοσίευση έγινε στην εφημερίδα «Ελεύθερο Βήμα» από την χήρα, όπως μπορεί να διαπιστωθεί από το αρχείο της εφημερίδας. Το αγοράκι όμως δεν επιστρέφτηκε στην μητέρα του από τον «γενναίο» καπετάνιο. Αλλόφρον η μάνα απευθύνθηκε σε όλους τους γνωστούς κομμουνιστές της περιοχής για να πάρει την απάντηση ότι το παιδί δεν ήθελε να επιστρέψει και θα έμενε με τους καπετάνιους στο βουνό. Το νέο έφτασε μέχρι τον Σιάντο, αρχηγό τότε του ΚΚΕ ο οποίος διέταξε ανακρίσεις άλλα δεν βγήκε στην επιφάνεια το φοβερό μυστικό λόγω του τρόμου που ενέπνεε ο Βελουχιώτης παρά μόνο μετά τον θάνατό του. Το παιδί κακοποιήθηκε σεξουαλικά από τον Αχιλλέα και για να μην αποκαλυφθεί η κακοποίηση το σκότωσαν.

Η ομολογία για τον κτηνώδη βιασμό και δολοφονία του ανηλίκου παιδιού του Μαραθέα (καθώς και του βιασμού του ανηλίκου παιδιού του επιστάτη του Τράκα), έγινε από τον αρχιμανδρίτη Γερμανό Δημάκο (Πατέρα Ανυπόμονο), συναγωνιστή του Κλάρα μόλις πρόσφατα το 2004 μέσα από τα απομνημονεύματα του, σελ. 364-369 [1] προφανώς λόγω τύψεων.

Γράφει ο πατήρ ανυπόμονος για την «σκοτεινή πλευρά » του Άρη: « ο βιαστής του παιδιού ήταν ο «καπετάν φονιάς» «Αχιλέας» ( Τάσος Ελευθερίου), πρόσφυγάς από την Μ. Ασία, και συνένοχος στην εκτέλση του παιδιού ο ίδιος ο Αρης…».

[1] Αρχιμ. Γερμανού Κ. Δημάκου « Στο βουνό με τον σταυρό κοντά στον Άρη». Αθήνα 2004.

ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ-ΜΑΡΤΥΡΙΑ Κ.ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΥ

Ο καθηγητής Κ. Δεσποτόπουλος, πολιτικός και νομικός σύμβουλος του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ (ΚΚΕ), διατελέσας και βουλευτής της ΕΔΑ, σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» την 11^η Ιανουαρίου 1982 αναφέρει [1]:

«..Ο Άρης Βελουχιώτης μου είχε εκμυστηρευθεί ότι ήταν ανίκανος, αποδίδων την πάθηση του σε βασανισμό της Αστυνομίας…Ένα τελικό συμπέρασμα που μπορώ να πω, είναι ότι ο αρχικαπετάνιος του ΕΛΑΣ ήταν μία δυνατή, αλλά διχασμένη (σχιζοφρενική) προσωπικότητα. Υπέφερε από ψυχικά τραύματα, π.χ. από ισχυρότατο πλέγμα μειονεξίας λόγω της διαγραφής του από το ΚΚΕ, εξ αιτίας μίας δήλωσης μετανοίας που είχε κάνει στο απώτερο παρελθόν. Υπέφερε ακόμα και από άλλα, ειδικής φύσεως απωθημένα, δημιουργημένα από ορισμένη λειτουργική ανεπάρκεια, …..Εξ άλλου η λειτουργική ανεπάρκεια, για την οποία μου είχε μιλήσει ο ίδιος, του προκαλούσε αντισταθμιστική ψυχική αντίδραση και τότε γινόταν ένας επιθετικός, σκληρός και αδυσώπητος άνθρωπος… »

[1] Δ. Κούκουνα «’Αρης Βελουχιώτης, ο αμφιλεγόμενος καπετάνιος του ΕΛΑΣ», εκδόσεις ΜΕΤΡΟΝ, Αθήναι 2006.

ΔΙΕΤΑΞΕ Ο ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ ΤΙΣ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΜΕΛΙΓΑΛΑ

Η αριστερή ιστοριογραφία τα τελευταία 35 προσπάθησε απεγνωσμένα να αποσιωπήσει την παρουσία του Άρη Βελουχιώτη στον Μελιγαλά την κρίσιμη ημερομηνία από τις 15-19 Σεπτεμβρίου 1944, όπου μετά την μάχη μεταξύ των δυνάμεων του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ(ΚΚΕ) και των Ταγμάτων Ασφαλείας πραγματοποιήθηκε η ομαδική εκτέλεση των αιχμαλώτων ταγματασφαλιτών και των οικογενειών τους από τα αποσπάσματα της ΟΠΛΑ του 8ου και 9ου Συντάγματος του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ (ΚΚΕ). Πέρα από τις μαρτυρίες των πρωταγωνιστών, στις 16 Σεπτεμβρίου του 1944 η Εφημερίδα του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ (ΚΚΕ) «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ», αριθμός φύλλου 10 έγγραφε για την μάχη του Μελιγαλά [1]:

«Ο Μελιγαλάς είναι τώρα στα χέρια μας. Το φρούριο που οχύρωσαν Γερμανοί και προδότες και το νομίζανε για απόρθητο, δεν μπόρεσε ούτε και αυτό να αντέξει στην ακατάβλητη ορμή, την αποφασιστικότητα την τόλμη και την αυτοθυσία των ανταρτών μας. Και τούτη την φορά δείχθηκε σ’ όλον τον κόσμο πως ο ΕΛΑΣ μας ήταν, είναι και θα μείνει ανίκητος και πως η λέξη τούτη δεν είναι κούφιος λόγος μα πράξη σπαρταριστή και ολοζώντανη.

Το κεφαλοχώρι της Οιχαλίας που είχανε δηλητηριάσει και παρασύρει με την προπαγάνδα τους τα χτήνη του ντόπιου φασισμού, οι Περωτίδες και οι Χριστόφιλοι, καθώς και όλη η γύρω περιοχή πού στέναζε και υπέφερε κάτω από την ταγματασφαλήτικη τυραννία, τώρα πια λευτερώθηκε. Και τους δίνεται έτσι η ευκαιρία μαζί με το ξεφάντωμα της λευτεριάς να ιδούνε να εκτιμήσουν και να γνωρίσουν από κοντά τους ήρωες λευτερωτές του τα θρυλικά ανταρτόπουλα του ΕΛΑΣ. Να τα ιδούν και να εκτιμήσουν αν είχαν κάποια σχέση με την αλήθεια οι ισχυρισμοί του Χριστόφιλου του Μπένου του Στούπα και του Μπερσή και όλων των άλλων προδοτοφασιστών που τους εξαπατούσαν με τον πιο ξετσίπωτο τρόπο, παρασταίνονες τους ήρωες μαχητές μας σαν κοινούς εγκληματίες……Ο διοικητής του 9^ου Συντάγματος κλάπας, με τον υπολοχαγό Μπασακίδη και λίγους άνδρες ο καθένας, κάνουν εξόρμηση για το οχυρό και εξουδετερώνουν τις εχθρικές δυνάμεις. Οι δυό τους είναι οι ήρωες της ημέρας. Ο καπετάνιος του 8^ου Κανελλόπουλος με τρία τραύματα συνέχισε τη μάχη στην πρώτη γραμμή….Τον ίδιο ηρωισμό επέδειξε και ο Διοικητής του 8^ου Συντάγματος σ. Σωτήρης Ρουμπέας….Την επιχείρηση διεύθυνε η Ταξιαρχία. Ο επιτελάρχης της Ταξιαρχίας Σταύρος Νικολόπουλος, η στρατιωτική αυτή φυσιογνωμία με την ψυχραιμία που τον διακρίνει, ο δοξασμένος μας Ωρίων και ο αφανής ήρωας και δημιουργός στην Πελοπόννησο σ. Γιάννης Μπράβος, η Ακρίτας, όλοι τους άγρυπνοι απ΄την αρχή της μάχης μέχρι το τέλος στάθηκαν οι φωτεινοί καθοδηγητές στην επιχείρηση για το Μελιγαλά. Εξααιρετικές υπηρεσίες πρόσφερε και ο σ. Αργύρης Καραγιαννάκος που είχε οργανώσει πλήρες τηλεγραφικό δίκτυο…

ΣΤΟ ΜΕΛΙΓΑΛΑ ΕΦΘΑΣΑΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΜΑΧΗ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥ 11OY ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ Ο ΘΡΥΛΙΚΟΣ ΑΡΗΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΙΠΠΕΙΣ ΤΟΥ».

2) Ο καπετάνιος του ΕΛΑΣ Γιάννης Καραμούζης στο βιβλίο του «Πατριώτες και προδότες στον Μοριά» Τρίπολις, Απρίλιος 1950 σελ73 και 76 γράφει:

«Στις 17 Σεπτεμβρίου 1944, το απόγευμα φθάνει στην Καλαμάτα, έπειτα από παραμονή τριών ημερών στο Μελιγαλά, ο Άρης Βελουχιώτης».

3) Στην εφημερίδα Λαική Νίκη, 18 Σεπτεμβρίου 1944 αναφέρεται:

«Από χτες το απόγευμα (17. 9. 1944) η Καλαμάτα φιλοξενεί εκπρόσωπο του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ στην Πελοπόννησο συναγωνιστή Άρη Βελουχιώτη και τους γενναίους ιππείς του».

4) Η άφιξη του Άρη στην Καλαμάτα από το απόγευμα της 17 ης Σεπτ.1944, τεκμηριώνεται από ένα σήμα στις 18.9. 1944 του Λοχαγού Donald Gibson της Βρετανικής Στρατιωτικής αποστολής προς την Force 133 που είχε σταλεί από την Καλαμάτα:« Ο Άρης όστις διοικεί νυν την 3^ην μεραρχία του ΕΛΑΣ ΑΦΙΧΘΕΙ ΕΚ ΜΕΛΙΓΑΛΑ ΤΗΝ 17^ΗΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΙ 1000 ΑΝΤΑΡΤΕΣ».

5) Ο Κωνσταντίνος Γεωργίου Καλογερόπουλος (πρώτος εξάδελφος της Μαρίας Καλλογεροπούλου -Μαρία Κάλλας) ήταν λοχαγός του Πυροβολικού γεννηθείς εις το Νεωχώριον Μεσσηνίας απέχον 2 περίπου χιλιόμετρα από τον Μελιγαλά. Πολέμησε στην Αλβανία και το 1943 προσχώρησε στον ΕΛΑΣ. Έλαβε μέρος στην μάχη του Μελιγαλά από τις 13-15 Σεπτεμβρίου 1944.

Το 1991 δημοσίευσε 4 επιστολές στην εφημερίδα ΕΣΤΙΑ (16-19 Δεκεμβρίου 1991) αναφορικά με την δράση του Βελουχιώτη στην Μεσσηνία.

Στο πρώτο μέρος του άρθρου γράφονται τα εξής:

«..Ολίγον μετά την αναγνώρισιν υπό της Σοβιετικής Ενώσεως ότι η ηγεσία του 1939 διέταξε την σφαγήν των ανευρεθέντων εις το δάσος Κατύν 17000 περίπου Πολωνών αξιωματικών, το δημοτικόν συμβούλιον Λαμίας έστησε τον Ανδριάνδα του Θανάση Κλάρα ο οποίος ως διοικητής της ΙΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ υπήρξε ο υπεύθυνος του φόνου των 890 περίπου Ελλήνων της «πηγάδας» του Μελιγαλά…» Από αυτές και άλλες πηγές προκύπτει ότι ο Βελουχιώτης τις κρίσιμες ημερομηνίες μεταξύ 15-17 Σεπτεμβρίου 1944 που έγινε η μάχη και η εκτέλεση των Ταγματασφαλιτών και των οικογενειών τους, ήταν στον Μελιγαλά ως πρωταγωνιστής των γεγονότων

[1] Νίκος Ζέρβης, «Καλαμάτα, Κατοχή-Αντίσταση-Απελευθέρωση», Τόμος ΣΤ, Καλαμάτα 2005.

ΤΑ ΑΠΟΡΡΗΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ FOREIGN OFFICE ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΗ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ

1) Ο DENIS HAMSON ήταν σύνδεσμος αξιωματικός που υπηρέτησε στην διάρκεια της κατοχής στην Ελλάδα με την Βρετανική Στρατιωτική Αποστολή (SOE). Στο βιβλίο του « We feel among Greeks», (The Harborough Publishing COM. Ltd, London 1957, σελ. 85 αναφέρει: «…..Πιστεύω ότι ήταν ο πιο σκληρός άνδρας που είχα ποτέ συναντήσει, ο πιο αδίστακτος, ο πιο απάνθρωπος. ΗΤΑΝ ΠΑΙΔΕΡΑΣΤΗΣ. Είχε πάντοτε μαζί του ένα όμορφο και ροδομάγουλο προσωπικό μπράβο..»

2) Ό Denis Hamson σε ένα άλλο του βιβλίο « Με τους Έλληνες στον Γοργοπόταμο» γράφει: «… ο Βελουχιώτης είχε καταδικαστεί στη Ελλάδα για παιδεραστία και ομοφυλοφιλία….»

3) Ο Νεοζηλανδός λοχαγός William Jordan στο βιβλίο του «Η αλήθεια περί της Ελλάδος» γράφει:

«…ήταν εκ γενετής ομοφυλόφιλος, διεστραμμένος και σαδιστής, ένας από τους απαισιώτερους εγκληματίες που γέννησε ποτέ η φύση…Ένα από τα αστεία του ζωηρού αυτού παιδιού ήταν να κόπτει τους μαστούς των γυναικών και τα αυτιά των δημάρχων και προέδρων των χωριών που δεν είχαν εαμικό ενθουσιασμό..Το αγαπημένο του μαρτύριο ήταν να χαράζει βαθιά το κορμί των θυμάτων του και να χύνη σε αυτές καυτό λάδι. Συχνά για ποικιλία προτιμούσε να παραγεμίζει τις τομές με αλάτι. Ήταν αναντίρρητα η κορυφή στην επιστήμη των βασανιστηρίων…».

4) Ο Chris Woodhouse αρχηγός της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Ελλάδα στο βιβλίο του «The strangle for Greece» γράφει:

« …ήταν σαδιστής και ομοφυλόφιλος… ήταν πρόθυμος να φονεύει για διασκέδαση…».

5) Ο Donald Hamilton Hill Βρετανός καταδρομέας στην Ελλάδα, στο βιβλίο του «Αποστολή S.O.E» γράφει:

«..χάιδευε διαρκώς έναν νεαρό 18 ετών που καθόταν στα αριστερά του και διαρκώς το σιγοκοιτούσε σαν να επρόκειτο περί νεαρής γυναίκας..».

ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΩΝ ΠΟΛΕΜΟΥ

1) Στον απόρρητο φάκελο Άρης Βελουχιώτης (VELOUKHIOTIS, Ares, 22666A. The National Archives, HS9/1524/3, job no: 247314) των Βρετανικών Εθνικών Αρχείων περιέχονται αρκετά έγγραφα σχετικά με τον Άρη Βελουχιώτη. Φαίνεται ότι το Βρετανικό Foreign Office δεν το απασχολούσε η «Κομμουνιστική» προέλευση του καπετάνιου και οι πολιτικές του πεποιθήσεις, αλλά η αιματηρή του δράση στον άμαχο πληθυσμό που δεν επιθυμούσε να ενταχθεί στο ΕΑΜ, αφού η ταύτιση της Μεγάλης Βρετανίας με τον Άρη Βελουχιώτη θα της αφαιρούσε το ηθικό προβάδισμα στα μάτια του Ελληνικού λαού σε σχέση με τις δυνάμεις του άξονα.

’Έτσι, ο εν λόγω φάκελος περιέχει το έγγραφο της μονάδος S.F.U προς την Force 133, από 2 Δεκεμβρίου 1944, με το οποίο ζητείται εκ μέρους της διευθύνσεως G.S.I (b) του 3^ου Σώματος Στρατού, ο

«…σχηματισμός ενός αξιόπιστου φακέλου για τον Άρη προκειμένου να εξακριβωθεί η ύπαρξη επαρκούς μαρτυρίας που δικαιώνει την κατάταξη του ως εγκληματία πολέμου με σκοπό την παραπομπή του σε δικαστήριο των ηνωμένων Εθνών».

(The National Archives HS9/1524/3).

2) Ο λοχαγός Lyall Wilkins υπηρέτησε στην Καλαμάτα από τον Ιούνιο ως τον Οκτώβριο του 1944. Μετά την επιστροφή του στην Αγγλία εξελέγη βουλευτής του Εργατικού Κόμματος της Αγγλίας (συνεπώς ήταν αριστερός) και σταδιοδρόμησε σαν ανώτερος δικαστής. Στα απομνημονεύματα του (The memories of Lyall Wilkies) αναφέρει:

«… Ο Άρης Βελουχιώτης Διοικητής της 3^ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, έφθασε στην πόλη της Καλαμάτας μαζί με μερικούς αξιωματικούς της μεραρχίας του και οι φωτογραφίες έξω από το ξενοδοχείο REX είχαν ληφθεί τότε. Ο Άρης είναι δολοφόνος, σαδιστής, σοδομίτης, και βασανιστής, του οποίου η προτιμούμενη διασκέδαση ήταν να γδέρνει ανθρώπους ζωντανούς (skinning people alive). Ήταν όμως γενναίoς, καλός μεραρχιακός διοικητής και εξ ολοκλήρου αφοσιωμένος κομμουνιστής, ο οποίος αρνήθηκε ένα Βρετανικό Στρατιωτικό παράσημο, που του είχε προσφερθεί για συμμετοχή του στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου το 1942……

3) Για την δράση του Άρη Βελουχιώτη στην Καλαμάτα γίνεται μνεία στη βιογραφία του George 2^nd Earl Jelico που κυκλοφόρησε το 2007. «… Στην Καλαμάτα ο ηγέτης του ΕΑΜ Άρης Βελουχιώτης πραγματοποίησε μία φοβερή σφαγή αθώων ανθρώπων. Ο Άρης… ήταν γνωστός σαν χασάπης και βασανιστής των Ελλήνων αντικομμουνιστών με τα ίδια του τα χέρια. Ομολόγησε ο ίδιος ότι ήθελε «να τιμωρεί τους προδότες»,οι οποίοι είχαν καταταγεί στα Ελληνικά Τάγματα Ασφαλείας….».

ΕΞΩΝΤΩΣΗ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΗ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ

Ο Σπύρος Στίνας, παλαιός Κομμουνιστής και αγωνιστής από το 1920, στο βιβλίο του ΕΛΑΣ-ΕΑΜ-ΟΠΛΑ που εκδόθηκε το 1986 στην Αθήνα από την Διεθνή Βιβλιοθήκη, αναφέρεται στην τρομοκρατία και την δολοφονική δράση και παράνοια του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ (ΚΚΕ) στην διάρκεια της κατοχής, όπου εκτός από τους «φασίστες», «ταγματαλήτες» και «αντιδραστικούς» δολοφόνησε συστηματικά χιλιάδες κομμουνιστές που διαφώνησαν με την σταλινική γραμμή του. Στην σελίδα 86, 89-90 αναφέρεται και στον Θανάση Κλάρα.

Γράφει ο Στίνας: « …Είναι αφάνταστη η λύσσα με την οποία κυνήγησαν οι σταλινικοί του ΕΑΜ τους διεθνιστές κομμουνιστές με την μάσκα του πατριώτη…Αγωνιστές γνωστούς και αφοσιωμένους με όλη τους την ψυχή στο απελευθερωτικό κίνημα των εργαζομένων, δοκιμασμένους από χρόνια στη φυλακή εξορία και βασανιστήρια, τους έσφαζαν, τους έκοβαν τον λαιμό η τους κάνανε λιώμα το κεφάλι με ρόπαλα. Από τις εκατοντάδες των αγωνιστών που έπεσαν κάτω από το μαχαίρι και το ρόπαλο του σταλινικού δολοφόνου……σκότωσαν τον Π. Σκυτάλη (Παναγιώτη Τζινέρη) δάσκαλο τελειόφοιτο της ΚΟΥΤΒ, γραμματέα της περιφερειακής Αθηνών….Στην κατοχή πήγε στο χωριό του, Κούνινα του Αιγίου και δούλευε στα χωράφια για να ζήση….Κάποια μέρα πέρασε από τα Κούνινα ο Βελουχιώτης και τον ζήτησε. Ο Τζινιέρης ήταν αυτός που είχε πάρει τον Θανάση Κλάρα στην Περιφερειακή Επιτροπή όταν όλοι τον περιφρονούσαν. Συζήτησαν αρκετές ώρες. Ποιος ξέρει τι είπαν. Σε λίγες μέρες τον έπιασαν και δεμένο τον πήγαν στην «Ελεύθερη Ελλάδα». Εκεί τον έκλεισαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου πέθανε από την πείνα….»

Ο ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

Από το Βιβλίο του Νίκου Ζέρβη «Καλαμάτα –Κατοχή-Απελευθέρωση, Τόμος ΣΤ, Καλαμάτα 2007), σελ 173-175.

Η Καλαμάτα κατελήφθη από τον ΕΛΑΣ/ΕΑΜ στις 9 Σεπτεμβρίου του 1944.Στις 17 Σεπτεμβρίου το απόγευμα ο Άρης Βελουχιώτης διοικητής της ΙΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ φθάνει στην Καλαμάτα έχοντας μαζί του 18 αιχμαλώτους από την μάχη του Μελιγαλά, οι οποίοι λυντσάρονται. Την ίδια μέρα το βράδυ αρχίζουν οι ομαδικές εκτελέσεις των ταγματασφαλιτών (500 αιχμάλωτοι), από τους εκτελεστές της ΟΠΛΑ στις όχθες του Νέδοντα. 17 του Σεπτέμβρη 1944 [1] «….. Στις 2 τα μεσάνυχτα οι ελασίτες με ορμή μπήκαν στον θάλαμό μας, όλοι τους είναι οπλισμένοι σαν αστακοί, στα χέρια τους κρατούν τα όπλα,… στα κεφάλια τους φορούν μαύρα μαντίλια, τα μούτρα τους είναι άγρια κλειστά, δεν έχουν τίποτα το ανθρώπινο, καμία συμπάθεια, καμία επιείκεια… Εκείνη την στιγμή ακούω κάποιον να ψιθυρίζει, προσπάθησε να σε δέσουν μαζί μου…Έξω μας δένουν με ηλεκτρικά καλώδια, τα σφίγγουν όσο μπορούν πιο πολύ πάνω στο σώμα μου, τα νοιώθω να βουλιάζουν στο δέρμα, τα χέρια μου αρχίζουν να μουδιάζουν, ύστερα μας δένουν δύο-δύο από τους καρπούς. Μας βάζουν σε μία γραμμή, μας κυκλώνουν απ΄ όλες τις μεριές, ετοιμαζόμαστε να φύγουμε , όταν ένας από τους φρουρούς μας λέει: Περιμένετε, μην ξεκινάτε ακόμη, πάω να φέρω και μερικούς άλλους που έχουμε για σκότωμα…. Πέρασαν λίγα λεπτά…ακούστηκαν φωνές, ένα μπουλούκι πλησιάζει, καταλαβαίνω πως μερικούς τους φέρνουν σέρνοντας…μετρώ τρεις γυναίκες και οχτώ άντρες, σχεδόν όλοι τους είναι χωριάτες,…οι γυναίκες στριγκλίζουν…μία την τραβούν από τα μαλλιά, κάθε λίγο ένας ελασίτης κατεβάζει την γροθιά τους πάνω στο πρόσωπό τους…Τώρα όλοι είμαστε εικοσιεννιά, άλλοι τόσοι και οι ελασίτες…περνάμε την πύλη (του 9^ου Συντάγματος Πεζικού) με τους διπλούς σκοπούς. Ο δρόμος είναι έρημος.. Στρίβουμε δεξιά, από την οδό Λακωνικής γυρνάμε στην οδό Φαρών, στην οδό Μαυρομιχάλη, φθάνουμε στους Αγίους Αποστόλους, από κάποιο θαμπό παράθυρο βλέπω ένα αναμμένο καντήλι, πιάνουμε ένα δρομάκι πλάι στην ξερή κοίτη του Νέδοντα…Ξαφνικά, καθώς ρίχνω γύρω την ματιά μου, βλέπω το χέρι του πλαϊνού μου να κουνιέται ελεύθερα, με μία γρήγορη κίνηση μου κόβει το σύρμα, μ΄ένα μαχαίρι μου το περνάει, ελευθέρωσε και το άλλο μπράτσο σου μου λέει…..Με σπρωξιές και βρισιές με πηγαίνουν πάλι πίσω, βάναυσα με δένουν με ένα χωριάτη, με μία κλωτσιά στην κοιλιά με ρίχνουν κάτω, σε λίγο οι δύο ελασίτες γυρνούν λαχανιασμένοι, τον καθαρίσαμε τον προδότη λένε, τον καθαρίσαμε. Γδύνονται αργά βαριεστημένα, ύστερα τους δένουν μονάχα από τους καρπούς, τους σπρώχνουν, τους πηγαίνουν καμιά πενηνταριά μέτρα μακριά στην άκρη του ξεροπόταμου. Ακούω δύο πυροβολισμούς, ύστερα άλλους δύο,, ένας μουντός θόρυβος από κορμιά που πέφτουν. Οι οπλατζίδες (εκτελεστές της ΟΠΛΑ) γύρισαν πίσω, άλλοι τέσσερις σηκώνονται, παίρνουν τέσσερις από μας, γίνονται πάλι τα ίδια, γεια σας παιδιά μας λένε καθώς φεύγουν. Οι πυροβολισμοί ξεσκίζουν πάλι την νύχτα, τα σώματα πέφτουν με ένα υπόκωφο κρότο…Έχουν σηκώσει τους περισσότερους, τέσσερα ζευγάρια μονάχα μένουν, είμαι ο πρώτος στην σειρά μου, σηκώνομαι βγάζω τα ρούχα μου, το αίμα από το μάγουλό μου τρέχει πάντοτε, ένα χέρι με αγγίζει στον ώμο, με σπρώχνει ελαφρά. Προχωράμε, έχω την περιέργεια να μετρήσω τα βήματά μου είναι ογδόντα εννιά, φθάνω στην άκρη. Μπροστά μου σε 2-3 μέτρα είναι η κοίτη του Νέδοντα, ξεχωρίζω τα κορμιά των πεθαμένων. Καθίστε κάτω μας λένε, τα πόδια σας να κρέμονται έξω. Καθόμαστε, οι οπλατζίδες γονατίζουν, πίσω στο κεφάλι μου αντηχούν οι πυροβολισμοί, μου φαίνονται σαν βροντές, αισθάνομαι να με χτυπούν πίσω από το αυτί, μία ζάλη, ο πλαϊνός μου πέφτοντας κάτω με παρασύρει με το βάρος του, ακουμπάω σε κάτι μαλακό, ύστερα ένα κύμα έρχεται, μετά άλλο, βυθίζομαι, βυθίζομαι σε μία λίμνη, ακούω ένα μουρμουρητό που έρχεται από μακριά, με πλησιάζει με αγγίζει, ύστερα σβήνει και αυτό, δεν υπάρχει πια τίποτα, τίποτα….

Ήταν ακόμα πυκνή νύχτα όταν άνοιξα τα μάτια μου, σαν να ξυπνάω από μία βαθιά νάρκη, συνέρχομαι σιγά-σιγά, το αγιάζι είναι κρύο, ριγώ, πίσω από το αυτί μου κυλάει ένα υγρό, ένα ατελείωτο βάρος είναι πάνω από το στήθος μου. Δεν καταλαβαίνω που βρίσκομαι, τι γίνεται γύρω μου, για μια στιγμή στοχάζομαι ποιος είμαι στην άλλη ζωή που αρχίζει μετά τον θάνατο… Σέρνουμε μερικά μέτρα πάνω στην άμμο, ύστερα σηκώνομαι όρθιος, κοιτάζω τριγύρω μου. Η σιωπή είναι βαθιά….Το πατρικό μου κτήμα δεν είναι μακριά, καμία ώρα δρόμο….Είμαι ξυπόλητος, τα πόδια μου είναι ματωμένα, τα τυίγω με δύο κουρέλια, αφήνω το μονοπάτι που ξετυλίγεται πλάι στο ποτάμι, παίρνω την πλαγιά…Η μάνα μου είχε ακούσει τα γαυγίσματα, είχε σηκωθεί εκείνη την στιγμή, φόραγε την ρόμπα της, καθώς με βλέπει μισόγυμνο στέκεται ακίνητη σαστισμένη…Δημήτρη μου λέει, από πού έρχεσαι, πως είσαι έτσι, τι σου συμβαίνει…Την αγκαλιάζω την φιλώ, με σφίγγει δυνατά μέσα στα χέρια της, πάνω στο στήθος της βλέπει τα αίματα , τα τυλιγμένα πόδια μου, κάνει, παιδάκι μου…… [1] ΠΕΤΡΟΥ ΜΑΝΙΑΤΗ, Ημερολόγιο, Αθήνα 1969, σελ.96-99.

ΓΝΩΜΕΣ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΗ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ

1) O Αριστερός συγγραφέας Ανδρέας Κέδρος στο βιβλίο του η «Ελληνική Αντίσταση 1940-1944» στην σελίδα 160 γράφει:

« ..ήταν ομοφυλόφιλος. Τον συνόδευε πάντα ένα παλικάρι με ρόδινα μάγουλα..».

2) Το αναρχικό περιοδικό «Ιδεοδρόμιο, 1980» τον αποκαλεί:

«..Αυτή η Σουλτάνα…».

3) Η εφημερίδα «Ελεύθερος» δημοσίευσε την 19^ην Δεκεμβρίου επιστολή του ελασίτη Αθανασίου Κάβουρα (Καπετάν Βασίλη), ο οποίος αφού περιγράφει τον μέχρι θανάτου βασανισμό χωρικού από τον γενναίο Καπετάνιο και τον αποκεφαλισμό ενώπιον του πατρός πριν αποθάνει του 12 χρόνου γιου του, περιγράφει με λεπτομέρειες τις ομοφυλοφιλικές σεξουαλικές περιπτύξεις του Καπετάνιου με τον Λέοντα αμέσως μετά τις εκτελέσεις.

4) Το περιοδικό «ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» εκδιδόμενο από το ΚΚΕ κάνει την αυτοκριτική του στις 9 Σεπτεμβρίου 1950..

«Η κομματική καθοδήγηση τοποθέτησε τον καπετάνιο Θανάση Κλάρα (Αρη Βελουχιώτη), που έκανε δήλωση και αποκήρυξε το ΚΚΕ στην 4^ην Αυγούστου και ΗΤΑΝ ΓΝΩΣΤΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΛΗΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ. Δίπλα στον Κλάρα καπετάνιοι των περισσότερων Μεραρχιών και Ταξιαρχιών τοποθετήθηκαν πρώην δηλωσίες και διαγραμμένοι από το ΚΚΕ για χαφιεδισμό (Ξυνός, Καραπαναγιώτης, κλπ ). Στρατιωτικά στελέχη συγκεντρώθηκαν στον ΕΛΑΣ, ανίκανοι αξιωματικοί του παλιού στρατού και το χειρότερο ύποπτοι (π.χ. Μπακιρτζής). Εκατοντάδες τυχοδιώκτες πλουτήσαν σε βάρος του κόμματος. Οι γραμματείς των οργανώσεων ήταν ανεξέλεγκτοι. Αρκεί να αναφέρουμε τις προίκες που πλιατσικολογούσαν τέτοιου είδους στελέχη στην Ρούμελη, το Κιλκίς την Βέροια κλπ, για να αντιληφθούμε πως χάσαμε τότε τους ανθρώπους..».

5) Ο Γιάννης Ιωαννίδης (2^ος στην ιεραρχία του ΚΚΕ μετά τον Σιάντο) στο βιβλίο του «Αναμνήσεις-Προβλήματα της πολιτικής του ΚΚΕ στην Εθνική Αντίσταση 1940-1945», εκδ. Θεμέλιο Αθήνα 1979, σελ158. γράφει:

«Ο Άρης ήταν πάντα νταής, ωσότου κάνει την δήλωση(της αποκήρυξης του ΚΚΕ ). Όμως πάντα είχε και το αλήτικο στοιχείο πάνω του. Τον ξέραμε. ΕΙΧΕ ΜΙΑ ΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΑΛΗΤΕΙΑ».

6) Ο Ηλίας Πετρόπουλος στο βιβλίο του «Ο κουραδοκόφτης –ένας πρόλογος και 28 άρθρα», Νεφέλη Αθήνα 2002, σελ 123-134 γράφει:

« Το ερώτημα παραμένει αναπάντητο (από πλευράς ΕΑΜ/ΕΛΑΣ). Ποιος είχε την φαεινή ιδέα των σφαγών; και, ποιος διέταξε να γίνουν αυτές οι σφαγές; Τώρα πια νομίζω, ότι ο άνθρωπος που ξεκίνησε την μακάβρια ιστορία των σφαγών είναι ο Άρης Βελουχιώτης…….Ο Άρης ήταν παθολογικός κίναιδος».

7) Στο βιβλίο του Κώστα Μπάρμπη, «Η τραγωδία της Ελλάδος εις τρεις πράξεις», Πελασγός Αθήνα 2000 σελ 245-248, γίνεται λόγος με τεκμηριωμένα παραδείγματα για «..τας ανωμάλους σεξουαλικάς ροπάς του Βελουχιώτη»

8) Ο καθηγητής Κ. Δεσποτόπουλος, πολιτικός και νομικός σύμβουλος του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ (ΚΚΕ), διατελέσας και βουλευτής της ΕΔΑ, σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» την 11^η Ιανουαρίου 1982 αναφέρει [1]:

«..Ο Άρης Βελουχιώτης μου είχε εκμυστηρευθεί ότι ήταν ανίκανος, αποδίδων την πάθηση του σε βασανισμό της Αστυνομίας…Ένα τελικό συμπέρασμα που μπορώ να πω, είναι ότι ο αρχικαπετάνιος του ΕΛΑΣ ήταν μία δυνατή, αλλά διχασμένη (σχιζοφρενική) προσωπικότητα. Υπέφερε από ψυχικά τραύματα, π.χ. από ισχυρότατο πλέγμα μειονεξίας λόγω της διαγραφής του από το ΚΚΕ, εξ αιτίας μίας δήλωσης μετανοίας που είχε κάνει στο απώτερο παρελθόν. Υπέφερε ακόμα και από άλλα, ειδικής φύσεως απωθημένα, δημιουργημένα από ορισμένη λειτουργική ανεπάρκεια, …..Εξ άλλου η λειτουργική ανεπάρκεια, για την οποία μου είχε μιλήσει ο ίδιος, του προκαλούσε αντισταθμιστική ψυχική αντίδραση και τότε γινόταν ένας επιθετικός, σκληρός και αδυσώπητος άνθρωπος… ».

[1] Δ. Κούκουνα «’Αρης Βελουχιώτης, ο αμφιλεγόμενος καπετάνιος του ΕΛΑΣ», εκδόσεις ΜΕΤΡΟΝ, Αθήναι 2006.

13-17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1944:Η ΝΕΚΡΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ(1)

Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ.

Το βράδυ της 15^ης Σεπτεμβρίου 1944 ο Διοικητής της 3^ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ Άρης Βελουχιώτης φθάνει στον Μελιγαλά, όπου οι δυνάμεις των ταγμάτων ασφαλείας έχουν παραδοθεί μετά από διήμερο μάχη με το 8^ον και 9^ον Σύνταγμα του ΕΛΑΣ.

Στις 16 Σεπτεμβρίου 1944, η εφημερίδα του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ(ΚΚΕ) «Ελεύθερη Μεσσηνία» γράφει για τα γεγονότα [1]:

«Ο Μελιγαλάς είναι τώρα στα χέρια μας. Το φρούριο που οχύρωσαν Γερμανοί και προδότες και το νομίζανε για απόρθητο, δεν μπόρεσε ούτε και αυτό να αντέξει στην ακατάβλητη ορμή, την αποφασιστικότητα την τόλμη και την αυτοθυσία των ανταρτών μας. Και τούτη την φορά δείχθηκε σ’ όλον τον κόσμο πως ο ΕΛΑΣ μας ήταν, είναι και θα μείνει ανίκητος και πως η λέξη τούτη δεν είναι κούφιος λόγος μα πράξη σπαρταριστή και ολοζώντανη. Το κεφαλοχώρι της Οιχαλίας που είχανε δηλητηριάσει και παρασύρει με την προπαγάνδα τους τα χτήνη του ντόπιου φασισμού, οι Περωτίδες και οι Χριστόφιλοι, καθώς και όλη η γύρω περιοχή πού στέναζε και υπέφερε κάτω από την ταγματασφαλήτικη τυραννία, τώρα πια λευτερώθηκε. Και τους δίνεται έτσι η ευκαιρία μαζί με το ξεφάντωμα της λευτεριάς να ιδούνε να εκτιμήσουν και να γνωρίσουν από κοντά τους ήρωες λευτερωτές του τα θρυλικά ανταρτόπουλα του ΕΛΑΣ. Να τα ιδούν και να εκτιμήσουν αν είχαν κάποια σχέση με την αλήθεια οι ισχυρισμοί του Χριστόφιλου του Μπένου του Στούπα και του Μπερσή και όλων των άλλων προδοτοφασιστών που τους εξαπατούσαν με τον πιο ξετσίπωτο τρόπο, παρασταίνοντες τους ήρωες μαχητές μας σαν κοινούς εγκληματίες……Ο διοικητής του 9^ου Συντάγματος Κλάπας, με τον υπολοχαγό Μπασακίδη και λίγους άνδρες ο καθένας, κάνουν εξόρμηση για το οχυρό και εξουδετερώνουν τις εχθρικές δυνάμεις. Οι δυό τους είναι οι ήρωες της ημέρας. Ο καπετάνιος του 8^ου Κανελλόπουλος με τρία τραύματα συνέχισε τη μάχη στην πρώτη γραμμή….Τον ίδιο ηρωισμό επέδειξε και ο Διοικητής του 8^ου Συντάγματος σ. Σωτήρης Ρουμπέας….Την επιχείρηση διεύθυνε η Ταξιαρχία. Ο επιτελάρχης της Ταξιαρχίας Σταύρος Νικολόπουλος, η στρατιωτική αυτή φυσιογνωμία με την ψυχραιμία που τον διακρίνει, ο δοξασμένος μας Ωρίων και ο αφανής ήρωας και δημιουργός στην Πελοπόννησο σ. Γιάννης Μπράβος, η Ακρίτας, όλοι τους άγρυπνοι απ΄την αρχή της μάχης μέχρι το τέλος στάθηκαν οι φωτεινοί καθοδηγητές στην επιχείρηση για το Μελιγαλά. Εξαιρετικές υπηρεσίες πρόσφερε και ο σ. Αργύρης Καραγιαννάκος που είχε οργανώσει πλήρες τηλεγραφικό δίκτυο…ΣΤΟ ΜΕΛΙΓΑΛΑ ΕΦΘΑΣΑΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΜΑΧΗ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΟΥ 11OY ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ Ο ΘΡΥΛΙΚΟΣ ΑΡΗΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΙΠΠΕΙΣ ΤΟΥ».

Ο Αριστερός συγγραφέας Παντελής Μουτουλάς περιγράφει την μάχη από την πλευρά του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ (ΚΚΕ) [2], αν και δεν αναφέρει την παρουσία του Άρη Βελουχιώτη στον Μελιγαλά. Η παρουσία του Βελουχιώτη στον Μελιγαλά είναι σημαντική, αφού αυτός διέταξε την οδυνηρή εκτέλεση των αιχμαλώτων και των οικογενειών τους. Για τον λόγο αυτό η αριστερή ιστοριογραφία προσπάθησε απεγνωσμένα να εξαφανίσει τα ίχνη της παρουσίας του Βελουχιώτη στον Μελιγαλά μεταξύ 15^ης και 17^ης Σεπτεμβρίου που πραγματοποιήθηκαν οι εκτελέσεις. Γράφει ο Π. Μουτουλάς.

«.. στην μάχη του Μελιγαλά από πλευράς ΕΛΑΣ πήραν μέρος τα τρία τάγματα του 9^ου Συντάγματος, και το 1^ο Τάγμα του 8^ου Συντάγματος υπό την διοίκηση του λοχαγού Κώστα Κανελλόπουλου από την Καλλιρρόη (Μπούγα), ο οποίος είχε μετατεθεί την άνοιξη του 1943 στη Λακωνία και το ανεξάρτητο απόσπασμα της άνω Μεσσήνης με πενήντα άνδρες. Από το απόγευμα της δεύτερης μέρας της μάχης μετείχε και μία διμοιρία του 11^ου Συντάγματος με επικεφαλής τον Μήτσο Γιαννακούρα η Πέρδικα από το Βάγκου της Μεγαλόπολης. Στην μάχη μετείχαν και μερικοί μαχητές των εφεδρικών δυνάμεων της περιοχής. Η συνλική δύναμη του ΕΛΑΣ ανήλθε σε 1200 άνδρες το πολύ. Ο οπλισμός αποτελείτο απόένα κανόνι των 10,5 χιλ χωρίς βάση, ένα αντιαρματικό Πυροβόλο, (χειριστής ο Λοχαγός του Πυροβολικού Κ. Καλλογερόπουλος από το Νεωχώριον Μεσσηνίας), δύο πολυβόλα θέσεως, καθώς και 50-60 οπλοπολυβόλα, τα περισσότερα Ιταλικά Μπρέντα, μερικά Μπρεν και μερικά μυδράλια. Με τον οπλισμό αυτό σε κάθε λόχο αναλογούσαν 5-6 μεγάλα όπλα. Η δύναμη των Ταγμάτων Ασφαλείας σε στρατιώτες και αξιωματικούς ανέρχονταν σε 1000,από τους οποίους 800 του Μελιγαλά, 100-200 που ήλθαν δύο μέρες πρίν από το Κοπανάκι, και άλλοι τόσοι υπό την διοίκηση του ανθυπολοχαγού Νίκου Θεοφάνους και του Νομάρχη Μεσσηνίας Δημήτρη Περωτή που ήλθαν από την Καλαμάτα. Διέθεταν ένα πολυβόλο θέσεως και περίπου ισάριθμο αριθμό οπλοπολυβόλων με τους αντιπάλους τους. Οι ταγματασφαλίτες τοποθέτησαν τα οπλοπολυβόλα σε ημικυκλικά ταμπούρια στην Μάνδρα του Μελιγαλά και σε πολλά σπίτια γύρω από την κεντρική εκκλησία, τον Άγιο Λιά (Αη Λια), στο ρολόι του οποίου τοποθέτησαν το πολυβόλο για να ελέγχει όλη την περιοχή από ψηλά. Την παραμονή της μάχης τοποθέτησαν έξω από την οχύρωση, πίσω από τα δένδρα η πτυχώσεις του εδάφους, κουτιά από γάλα γεμάτα δυναμίτιδα.

Στην διαβούλευση για το σχέδιο επίθεσης πήραν μέρος από την ηγεσία της 9^ης Ταξιαρχίας ο καπετάνιος Γιάννης Μιχαλόπουλος η Ωρίων, ο διοικητής έφεδρος εκ μονίμων αντισυνταγματάρχης Πεζικού Παναγιώτης Κωστόπουλος και ο επιτελάρχης λοχαγός Σταύρος Νικολόπουλος. Από την ηγεσία του 9^ου Συντάγματος ο καπετάνιος Ναπολέων Παπαγιαννόπουλος, ο διοικητής του ταγματάρχης Ηλίας Κλάπας καθώς και ο ανθυπολοχαγός Πεζικού Θανάσης Καρδάσης, Κώστας Μπασακίδης, Σπύρος Νικολακόπουλος η Τσαρδακλής και Πυροβολικού Γιάννης Διακουμουγιαννόπουλος. Το κύριο τμήμα της επίθεσης ανέλαβε το 2/9 Τάγμα, με διοικητή το λοχαγό Πεζικού Τάσο Αναστασόπουλο η Κωλοπιλάλα. Παρατάχθηκ δυτικά του δρόμου Μελιγαλά-Ανθούσας. Κάλυπτετα Κυπαρίσσια του Μπούτου στον σημερινό οικισμό Λάκκα Κούκια, καθώς και τις Ψυχαρέικες ράχες, έκανε κάμψη προς τα βόρεια και έφθανε στο δρόμο Μελιγαλά-Νεοχωρίου, πιο κάτω από τα Ρεκέικα. Παραταγμένο βόρεια του δρόμου το 3/9 κάλυπτε το μέτωπο του προφήτη Ηλία , τον Άη Θανάση στους Βορειοανατολκούς πρόποδες του Άη Λιά, τα σπίτι του Μαράκα και του Δημήτρη Σμυρνή και τα Δεδέικα. Το 1/9 κάλυπτε το βέρειο μέτωπο του Μελιγαλάέως την διαστάβρωση του δρόμου προς την Μερώπη και το Ζευγολατιό-Διαβολίτσι, κοντά στον παλιό ναό των Ταξιαρχών. Στην ανατολική πεδινή πλευρά της πόλης , από τον δρόμο Μελιγαλά Μερώπης έως τον δρόμο Μελιγαλά Σκάλας ,περνώντας από τον σιδηροδρομικά σταθμό παρατάχθηκε το 1/8, ενώ το τμήμα ανάμεσα στους δρόμους Μελιγαλά –Σκάλας και Μελιγαλά-Ανθούσας έμεινε ακάλυπτο. Το κανόνι τοποθετήηκε στα υψώματα της Σκάλας και το χειριζόταν ο λοχαγός του Πυροβολικού Κώστας Καλογερόπουλος, ενώ το αντιαρματικό , που το έλεγαν τσάγκρα, διότι έριχνε μία-μία τις βολές όπως ο γκρας, τοποθετήθηκε στον λόφο με την ονομασία Νιχωρίτικη Βελανιδιά. Το σχέδιο προέβλεπε επίθεση στα σπίτια Μπούτου Λιότση στην Τσούμιζα, στα σπίτια Τσεκούρα Κατσιμπάρου, στα Μπειστέικα, κατόπιν διάτρηση της άμυνας των πολιορκουμένων στο σπίτι του Γιάννη Θεοφιλόπουλου, στα Ρεκκέικα, συνεπώς κόψιμο στα δύο της αμυντικής τους διάταξης, ώστε να βρεθεί το οχυρό του Άη-Λιά ανάμεσα σε δύο αντίθετα πυρά και να καταρρεύσει. Οι επιτιθέμενοι θα προσπαθούσαν να προωθηθούν από τα ακριανά σπίτια έως τα σπίτια που βλέπουν στην κεντρική πλατεία, πίσω από την βασική οχύρωση των ταγματασφαλιτών. Στόχος η εξουδετέρωση της αντίστασης τους το πολύ σε δέκα λεπτά. Εύστοχα αυτό το τμήμα της επίθεσης ανατέθηκε στο 2^ο τάγμα του Αναστασόπουλου με διοικητές λόχων τους Μπασακίδη, Γιάννη Κασά και Καρδάση, στους πιο ικανούς μαχητές του 9^ου Συντάγματος. Επικουρικό ρόλο θα έπαιζε η πυροβολαρχία του λοχαγού Κατούνα η οποία, όχι τυχαία, στάλθηκε εκεί με το 1/8, ίσως το πιο αξιόμαχο τάγμα του ΕΛΑΣ στην Πελοπόννησο. Οι επιλογές φανερώνουν ότι η διοίκηση της 9^ης Ταξιαρχίας και ο Άρης Βελουχιώτης έδιναν πολύ μεγάλη σημασία στην κατάληψη του Μελιγαλά.

[1] Νίκου Ζέρβη, «Καλαμάτα, Κατοχή Αντίσταση Απελευθέρωση», Καλαμάτα 2007, Τόμος 6ος.

[2] Παντελή Μούτουλα, «Πελοπόννησος 1940-1945, Η περιπέτεια της επιβίωσης του διχασμού και της απελευθέρωσης», Βιβλιόραμα Αθήναι 2004.

13-17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1944:Η ΝΕΚΡΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ(2)

Η ΕΠΙΘΕΣΗ

Η επίθεση [1] άρχισε στις 5:30 το πρωί της 13^ης Σεπτεμβρίου 1944 σύμφωνα με το σχέδιο αλλά ξεστράτισε, καθώς η διοίκηση του ΕΛΑΣ αγνοούσε την ύπαρξη του ναρκοπεδίου. Οι ταγματασφαλίτες είχαν τοποθετήσει τα κουτιά με τον δυναμίτη έξω από την μάνδρα της πόλης, μόλις το απόγευμα της προηγούμενης, σχεδόν ταυτόχρονα με την διεξαγωγή των συνομιλιών με τις αντιπροσωπίες. Ειδικά το ναρκοπέδιο στα δυτικά του γηπέδου της ομάδας Βουλκάνος, όπου βρίσκεται σήμερα το κτήμα ου Σμηρνή, το έφτιαξαν πριν χαράξει. Με την έναρξη της επίθεσης σκοτώθηκε ο πρώτος ελασίτης από νάρκη 150 μέτρα από το σπίτι του Μπούτου. Η διμοιρία του Γιάννη Βαλσαμάκη κατορθώνει να φτάσει στα ακριανά σπίτια, όπως προέβλεπε το σχέδιο, αλλά δέχεται πυρά από την πυροβολαρχία του Κατούνα, η οποία θέλησε με αυτό τον ατυχή τρόπο να διευκολύνει την διείσδυση της διμοιρίας. Το προγεφύρωμα που δημιούργησε η διμοιρία, αντί να δεχθεί ενισχύσεις και να συνεχίσει την πορεία του, υφίσταται αντεπίθεση των ταγματασφαλιτών, υποχωρεί, και το μεγαλύτερο τμήμα του πέφτει στο ναρκοπέδιο του κτήματος Σμυρνή. Εκεί έπεσαν 17 αντάρτες, όσους έβρισκαν ακόμα ζωντανούς οι ταγματασφαλίτες τους αποτελείωναν με μαχαίρια. Στους νεκρούς συμπεριλαμβάνεται ο λοχίας διμοιρίτης Κώστας Διον. Τζαβάρας.

Στην δυσμενή καμπή της μάχης ο ικανότατος Βαλσαμάκης αντεπετέθηκε με 5-6 άνδρες , ανέκοψε την προώθηση των αντιπάλων και διατήρησε στην κατοχή των ελασιτών ένα οπλοπολυβόλο.

Το επιτελείο του ΕΛΑΣ άλλαξε το σχέδιο της επίθεσης. Ο Μελιγαλάς θα κυριευθεί με τοπική επίθεση και κατάληψη του οχυρού του Άη- Λιά. Επικεφαλής της επιχείρησης τίθεται ο Μπασακίδης βοηθοί, ο Διακουμογιανόπουλος και ο Νικολακόπουλος η Τσαρδακλής. Συνολική δύναμη 30-50 άνδρες όλοι εθελοντές.

Η μάχη συνεχίσθηκε. Τμήμα του 2/9 κατόρθωσε να φτάσει στα Ρεκέικα από την πλευρά του δρόμου Μελιγαλά-Νεοχωρίου και προσπάθησε να εκπορθήσει το πολυβολείο μπροστά από το σπίτι του Θεοφιλόπουλου. Άλλα τμήματα του 9^ου Συντάγματος Πεζικού πίεζαν τον Άη-Λιά. Στο σημείο εκείνο μπήκε στην μάχη το 1/8 υπό τον Κανελλόπουλο και ανάγκασε το ταγματασφαλίτικο φυλάκιο του σιδηροδρομικού σταθμού να υποχωρήσει μέσα στην μαντρωμένη αγορά της πόλης, το Μπεζεστένι, όπου κρατούνταν όμηροι οι φίλοι των ελασιτών. Στη μάχη σκοτώθηκε ο επικεφαλής ανθυπολοχαγός του φυλακίου. Τα τμήματα του 1/8 πέρασαν την γραμμή άμυνας των αντιπάλων και μπήκαν μαχόμενα την συνοικία Κάτω Ρούγα. Έφτασε μεσημέρι. Οι πολιορκημένοι αναγκάζονται να κατεβάσουν το πολυβόλο από το ρολόι του Άη-Λιά, γιατί είχαν δύο νεκρούς και δύο τραυματίες από τα πυρά του ενός πολυβόλου και της τσάγκρας των επιτιθεμένων. Νεκροί και ο λοχίας πολυβολητής Βασίλης Τσουκαλάς και ο Ταγματάρχης Γρουζουζάκος. Στην βόρεια γραμμή άμυνας του Άη-Λιά έχουν και άλλο νεκρό, τον υπαξιωματικό Βασίλη Καστανά από το Νεωχώρι Ιθώμης. Με άλλα λόγια παρά την αρχική τους επιτυχία υφίστανται ρήγματα σε διάφορα σημεία της άμυνάς τους, χάνουν ορισμένα σημεία προφυλακής και το βαρύ τους όπλο περιορίζεται.

Το απόγευμα η μάχη περνάει σε φάση ύφεσης και ως το βράδυ επικρατεί στασιμότητα. Στις θέσεις των αντιπάλων. Την νύχτα ο διοικητής των ταγματαφαλιτών, ταγματάρχης Διονύσιος Παπαδόπουλος στέλνει εξαμελή επιτροπή στον ταγματάρχη Παναγιώτη Στούπα στους Γαργαλιάνους, με επιστολή στην οποία τον καλούσε να ενισχύσει τους πολιορκημένους. Η επιτροπή έφυγε, αλλά δεν πήγε στον Στούπα, επειδή ο αρχηγός της ο, ο θαρραλέος αλλά παμπόνηρος ζωοκλέφτης Φώτης Ζαμπάρας προβλέποντας την «αφεύγατη» καταστροφή εντός του Μελιγαλά, θεώρησε να φύγει μαζί με 5 άλλους , εκ των οποίων ο ένας, Κ. Κουβελάκης είναι σήμερα παπάς στο χωριό του, Μαυρομάτιον Ιθώμης. Οι απεσταλμένοι του Παπαδόπουλου ακολούθησαν πορεία σε αγροτικές τοποθεσίες και κατέληξαν για ύπνο κάπου μεταξύ Μίλα-Κεφαλληνού. Το επόμενο πρωί διέδωσαν στην περιοχή Κεφαλληνού-Λούμι (Ρεματιάς) ότι φτάνει ο Στούπας με ενισχύσεις και οι ίδιοι αποτελούν την προφυλακή του. Η πληροφορία έφτασε στην διοίκηση του ΕΛΑΣ η οποία διέταξε το ανεξάρτητο απόσπασμα άνω Μεσσήνης να επιτηρεί την περιοχή Ζερμπίσια- ΛάκκαΚούκια-Καραχασάνι για να ανακόψει την κάθοδο ενισχύσεων. Μέσα στον Μελιγαλά την αντεπίθεση των ταγματασφαλιτών την απώθησε το τμήμα του Μπασακίδη που είχε κυριέψει τον οχυρωμένο λόφο του Άη-Λιά. Λίγο πριν είχαν εμφανισθεί ελλείψεις των ανταρτών σε πυρομαχικά. Για να αντιμετωπισθούν διετάχθησαν να δόσει ο κάθε αντάρτης του 2/9 για ενίσχυση των οπλοπολυβόλων και στάλθηκε σύνδεσμος στην Αρκαδία με έκκληση προς το 11 Σύνταγμα να στείλει ένα τάγμα….Στις 11:30 της 15^ης Σεπτεμβρίου η πρώτη διμοιρία του 11^ου ελασίτικου συντάγματος είχε φθάσει στον σιδηροδρομικό σταθμό της Σκάλας. Εν τω μεταξύ το 2/9 είχε 19 νεκρούς και άλλους τόσους τραυματίες, μεταξύ των τελευταίων και ο Αναστασόπουλος. Απέναντι στο κεντρικό οχυρό του Άη-Λιά που το υπερασπιζόταν ο καλύτερος πολεμιστής των αμυνομένων, ο επιλοχίας Παναγιώτης Μπένος, (μετά την μάχη οι τρεις ορφανές αδελφές του Π. Μπένου, ηλικίας 10, 12, και 16 ετών βιάσθηκαν και δολοφονήθηκαν με άθλιο τρόπο μπροστά στα μάτια της μάνας τους, από τους αντάρτες στο σπίτι τους στον Άη-Λιά. Το τέταρτο παιδί ο 7 χρονος Σταύρος Μπένος γλύτωσε κρυβόμενο στα φαρδιά φορέματα της μάνας του, διετέλεσε αργότερα και Δήμαρχος Μελιγαλά. Μετά τα γεγονότα, η μάνα με σαλεμένα τα λογικά έβγαινε τις νύχτες στον Μελιγαλά φωνάζοντας τα ονόματα των τριών κοριτσιών, Λενιώ, Μαριώ, Παγιό μου), το 3/9 έχει λιγότερους νεκρούς αλλά και 16 τραυματίες. Οι νεκροί του 1/8 είναι τρεις και οι τραυματίες 11. Δεν αναφέρθηκαν απώλειες του 1/9 τάγματος. Η μεταφορά των τραυματιών μπροστά στους αμάχους που παρακολουθούν την μάχη μεγαλώνει την οργή τους όπως και η είδηση που ήλθε το μεσημέρι της δεύτερης μέρας ότι στην θέση Ρικτά Ανθούσας βρέθηκε το πτώμα του εικοσαετούς αντάρτη του ΕΛΑΣ Χαράλαμπου Παπαβασιλείου από το Μαυρομάτι, ο οποίος είχε δεχτεί 56 μαχαιριές από λογχίσματα από τα μέλη του αποσπάσματος Ζαμπάρα.

[1] Παντελή Μούτουλα, «Πελοπόννησος 1940-1945, Η περιπέτεια της επιβίωσης του διχασμού και της απελευθέρωσης», Βιβλιόραμα Αθήναι 2004.

13-17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1944:Η ΝΕΚΡΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ(3)

Η ΜΑΧΗ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Ο ΕΛΑΣ επιμένει. Το μεσημέρι της δεύτερης μέρας ομάδα τριάντα ελαιτών επιτίθεται στον Αη-Λια. Πετάνε μεγάλες νάρκες τα λεγόμενα «τηγάνια» για να κόψουν τα συρματοπλέγματα… Στην επίθεση οι ταγματασφαλίτες απαντούν με καταιγιστικά πυρά. Σε λίγο τα πυρά των ανταρτών κοπιάζουν για να μην πληγούν ο Μπασακίδης με μερικούς αντάρτες που ΄χουν ανεβεί στον Άη-Λιά και χτυπούν τους αντιπάλους μέσα στα ταμπούρια τους με χειροβομβίδες και ριπές αυτομάτων. Η άμυνα των ταγματασφαλιτών φαίνεται ότι καταρρέει. Προσωρινά όμως, γιατί ο Μπένος που έχει ελαφρά τραυματισθεί και κουφαθεί από τις εκρήξεις αντεπιτίθεται με μία μικρή ομάδα και απωθεί τους ελασίτες του Μπασακίδη, εκμεταλλευόμενος το γεγονός ότι δεν μπορούν να έχουν κάλυψη. Έτσι αποτυγχάνει και η δεύτερη απόπειρα κατάληψης του κεντρικού οχυρού των ταγματασφαλιτών. Η άμυνα τους όμως έχει τρωθεί, ο Αη-Λιάς αποδεικνύεται ευάλωτος και οι ελασίτες ετοιμάζουν επίθεση στο ίδιο σημείο. Η σύσκεψη της ηγεσίας των ταγματασφαλιτών, που βρισκόταν σε εξέλιξη στο σπίτι του Γ. Θεοφιλοπούλου το πρωί της τρίτης μέρας της πολιορκίας του Μελιγαλά, εξέταζε τρόπους εξόδου από την μέγγενη των ελασιτών. Έπαιρναν μέρος οι ταγματάρχες Πεζικού Παπαδόπουλος και Π. Καζάκος, χωροφυλακής Φραγκιαδάκης, ο νομάρχης Περωτής, ο ιερέας Πούλος Ππαδόπουλος, και οι τοπάρχες Περικλής Μπούτος, Λυκούργος Λατζούνης και Αλκιβιάδης Παπαδόπουλος. Η εισήγηση ήταν μία και προερχόταν από τον Παπαδόπουλο: Αιφνιδιαστική έξοδος και πορεία προς τους Γαργαλιάνους. Την ώρα της σύσκεψης πέφτει ένα βλήμα πλησίον της οικίας. Επικρατεί σύγχυση και πανικός. Από τον κύκλο του Περωτή διεδόθησαν τα περί της εξόδου και οι οικογένειες των ταγματασφαλιτών καθώς και καμιά σαρανταριά τραυματίες της ίδιας παράταξης καταλαμβάνονται από απελπισία στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύονται, πιστεύοντας ότι οι δικοί τους θα τους εγκαταλείψουν στην διάθεση των αντιπάλων. (Λίγες ώρες αργότερα θα σφαγούν από τους ελασίτες αμέσως μετά την πτώση του Μελιγαλά). Αντίστοιχα και στο Μπεζεστένι, όπου συγκατοικούν οι αμυνόμενοι ταγματασφαλίτες με τους κρατουμένους εαμίτες, επικρατεί φόβος μεταξύ των τελευταίων, ότι μπορεί να σκοτωθούν από φίλια πυρά.

Οι σκέψεις και οι συσκέψεις διακόπτονται από νέα επίθεση στον Αη-Λιά. Επιτίθενται οι ομάδες Μπασακίδη και Διακουμουγιανόπουλου. Ο τελευταίος θέλει να συναγωνιστεί στους ελιγμούς τον Μπασακίδη, μένει μια στιγμή αφύλακτος και σκοτώνεται. Ο Μπασακίδης και οι άλλοι αντάρτες καταφέρνουν και πάλι να ανεβούν στο οχυρό, ενώ τα τμήματα του Κανελλόπουλου επιτίθενται στην περιοχή του ναού των Ταξιαρχών. Από τις χειροβομβίδες και τα αυτόματα της ομάδας Μπασακίδη προκαλείται νέα υποχώρηση των αμυνομένων. Ο Μπένος σκοτώνεται, το ίδιο και ο ταγματάρχης Αντώνης Σμυρλής. Ο Θεοφάνους εξαφανίζεται. Στην κάτω Ρούγα οι αμυνόμενοι σηκώνουν λευκές σημαίες μπροστά στους ελασίτες του 1/8,τεσσερις ελασίτες του Μπασακίδη με ισάριθμα οπλοπολυβόλα χτυπούν το ύψωμα στον Άη-Λιά, το εσωτερικό της πόλης και μία ομάδα ταγματασφαλιτών υπό τον ταγματάρχη Καζάκο, αρκετές δεκάδες άτομα εξέρχεται στον κάμπο από τα νότια και επιχειρώντας να φτάσει προς το Δερβένι, υφίσταται απώλειες πρώτα από τους εφεδροελασίτες κατόπιν από τους μαυροσκούφηδες του Βελουχιώτη (άρα ο ¨Αρης Βελουχιώτης παρευρίσκετο στην μάχη και κατόπιν στην σφαγή!!), νότια του δρόμου Μελιγαλά Σκάλας και, τέλος από την διμοιρία του 11^ου Συντάγματος με επικεφαλής τον Περδίκα, στα υψώματα της Ανθούσας (Ζέζα) όπου εξοντώνονται περί τους 10-12 ταγματασφαλίτες.

Η μάχη έχει λήξει. Αυτό όμως που θα επακολουθήσει δεν μπορεί να το συλλάβει ο νους του πλέον ευφάνταστου συγγραφέα….

13-17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1944:Η ΝΕΚΡΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ(4)

Ο ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Στις μία το μεσημέρι της 15^ης Σεπτεμβρίου 1944 οι ελασίτες εισέρχονται στον Μελιγαλά αφού κάθε αντίσταση έχει σταματήσει. Την λήξη της μάχης ακολούθησε άγρια εισβολή των αμάχων (και ελασιτων) στον Μελιγαλά, καθώς και ανεξέλεγκτο πλιάτσικο [1]. Από τα σπίτια του Μελιγαλά αφαιρούνται τα πάντα, έπιπλα, ρούχα, κλινοσκεπάσματα, προίκες κοριτσιών, τα καταστήματα λεηλατούνται και η λεία φορτώνεται σε κάρα που παίρνουν τον δρόμο για τα γύρω χωριά. Του γέροντα Αλκιβιάδη Κανελλόπουλου του αφαιρούνται όλα τα ρούχα και αναγκάζεται να φορέσει ένα ψάθινο τσουβάλι αφού το σπίτι του λεηλατείται. Εξαγριωμένοι κάτοικοι ξηλώνουν πεζοδρόμια, σπάζουν έπιπλα, καίνε εκατοντάδες σπίτια. Επικρατεί ένα απίστευτο όργιο σφαγής εκατοντάδων κατοίκων με μόνο κριτήριο τα προσωπικά πάθη. Χρόνιες κτηματικές διαφορές επιλύονται με μπαλντάδες, πριόνια και γκασμάδες…Ο παράφρων Κώστας Κανελλόπουλος από την Καλλιρόη, έφιππος με το πιστόλι στο χέρι πρωτοστατεί σε εκτελέσεις. Οι 41 τραυματίες στο νοσοκομείο του Μελιγαλά σύρονται έξω και εκτελούνται αμέσως στο προαύλιο. Φονεύεται ο Λυκούργος Λατζούνης, ο ανθυπίατρος Αλκιβιάδης Λατζούνης, ο γιατρός Λάσκαρης, ο Φαρμακοποιός κ. Λάσκαρης, ο κτηματίας Π. Λατζούνης , ο ιατρός Μπερσής. Στον Μελιγαλά εκτός από τους ενόπλους έχουν συγκεντρωθεί 3500 άνδρες άοπλοι και 5000 γυναικόπαιδα από την γύρω περιοχή για να σωθούν. Αλλά και ο Άρης Βελουχιώτης εμπλέκεται σε ένα στιγμιότυπο που διέσωσε η προφορική μνήμη. Στο Μπεζεστένι όπου κρατούνται ο αιχμάλωτοι οι ταγματασφαλίτες ανεγνώρισε τον χωροφύλακα χαράλαμπο Κατσόγιαννη από την Ναυπακτία που κάποτε τον είχε κρατούμενο και τον ελευθέρωσε. Αμέσως διέταξε την εκτέλεσή του.

Μετά το πρώτο κύμα των αντεκδικήσεων οι εκτελέσεις των ταγματασφαλιτών έγιναν με οργανωμένο τρόπο. Σύμφωνα με τον Νίκο Χρονόπουλο, οι εαμικές οργανώσεις είχαν εφοδιάσει τους υπευθύνους των τμημάτων του ΕΛΑΣ με κατάλογο εξήντα ατόμων που έπρεπε να εκτελεσθούν. Η γραμμή αυτή παραβιάσθηκε.

Πράγματι όλοι οι άρρενες κάτοικοι του Μελιγαλά γυμνοί με το εσώρουχο εγκλείονται στο Μπεζεστένι. Εκεί, όποιος θέλει εισέρχεται παίρνει όποιον θέλει και τον εκτελεί. Ο έφεδρος αξιωματικός Αθανάσιος Σμυρνής, ετών 54 εκτελείται στην μάνδρα του Μπεζεστενιού. Ο Λυκούργος Καλέργης ετών 54 από την Λάμπαινα κρεμάστηκε από τον ευκάλυπτο του σιδηροδρομικού σταθμού και εγδάρη ζωντανός ενώπιον του υιού του Φωτίου, ετών 16, τον οποίον την άλλη ημέρα εκτέλεσαν στην Πηγάδα.

Ταυτόχρονα συγκαλείται μίαεπιτροπή του ΕΑΜ από τους Βασίλη Μπράβο, τον πολιτικό επίτροπο δικηγόρο Πανταζή Φράγκο, τον Στέλιο Διακουμογιαννόπουλο και τον Γιάννη Καραμούζη γραμματέα της Νομαρχιακής επιτροπής Μεσσηνίας στην περίοδο της «Λαικής Εξουσίας», οι οποίοι αναλαμβάνουν αφενός να υλοποιήσουν την διαταγή εκτελέσεως των 860 περίπου αιχμάλωτων ανδρών κατ απαίτηση του Άρη Βελουχιώτη και αφετέου να αφήσουν τα γυναικόπαιδα, Στο δρόμο όμως πολλοί ανταρτες κατα την κρίση τους εξετέλουν τους απολυμένους [2]. Τραγική τύχη είχαν 400 γυναικόπαιδα μετά την έξοδο από τον Μελιγαλά,όπου στα υψώματα της Τσακώνας, στον δρόμο προς την Τρίπολη, όπου εξοντώθηκαν από τα πολυβόλα του ΕΛΑΣ. Οι εναπομείναντες 800 περίπου αιχμάλωτοι άνδρες που εκρατούντο στο Μπεζεστένι, δένονται ανά τρεις με καλώδια και ξυπόλητοι και γυμνοί οδηγούνται ανά εκατό σε ένα μεγάλο πηγάδι 2 χιλιόμετρα έξω από τον Μελιγαλά όπου ανά τρείς εκτελούνται δια αιχμηρών γεωργικών εργαλίων για λόγους οικονομίας πυρομαχικών από μία διμοιρία του 8^ου συντάγματος του ΕΛΑΣ της περιοχής Κοσμά-Τσιταλιών-Ασωπού. Ο Μελιγαλάς έχει πλέον σβηστεί από τον χάρτη, ενώ η περίοδος της εαμοκρατίας θα επιτείνει το μαρτύριο των επιζώντων, «ζωντανών νέκρων» του Μελιγαλά μέχρι την συμφωνία της Βάρκιζας.

[1] Παντελή Μούτουλα, «Πελοπόννησος 1940-1945, Η περιπέτεια της επιβίωσης του διχασμού και της απελευθέρωσης», Βιβλιόραμα Αθήναι 2004.

[2] Γιάννη Καραμούζη, Πατριώτες και Προδότες στον Μοριά, Τρίπολις 1950.